۶ تهدید امنیتی علیه ایران که دفع شد | دستاوردهای امنیتی ایران در جنگ نخست سوریه چه بود؟

همشهری آنلاین – گروه سیاسی: از حوالی سال ۲۰۱۱ میلادی که ناآرامی‌ها در سوریه آغاز شد و پروژه جنگ داخلی در این کشور کلید خورد، خطرات امنیتی این تحولات برای امنیت ملی ایران نمایان شد؛ تلاقی جریان‌های سلفی و تکفیری در سوریه و عراق و به‌دنبال آن، شکل‌گیری و گسترش داعش، از تهدیدهای جدی‌ای حکایت داشت که در محیط پیرامونی ایران در حال شکل‌گیری بود.

چنین تهدیدهایی از یک‌سو «موقعیت ژئوپلتیکی» و ازسوی دیگر «جایگاه ایدئولوژیک» جمهوری‌اسلامی را در سطح منطقه هدف گرفته بود و با قرار دادن گروه‌های تروریستی تکفیری در نوک پیکان، تضعیف این دو موقعیت ایران را به‌منظور دستیابی به اهداف چندوجهی سیاسی، امنیتی و همچنین ایدئولوژیک، پیگیری می‌کرد.

در چنین وضعیتی، با شکل‌گیری همپوشانی سیاسی – امنیتی میان محور واشنگتن و تل‌آویو از یک‌سو و رقبای منطقه‌ای ایران ازسوی دیگر، «تضعیف ژئوپلتیک شیعه با محوریت ایران» در دستورکار قرار گرفت؛ آن‌هم با فعال‌سازی گروه‌های ضدشیعی و ضدایرانی که در چارچوب کلان‌راهبرد «تشدید منازعات فرقه‌ای» و «تعمیق شکاف شیعی – سنی»، تهدیدهای ضدامنیتی متکثری را متوجه امنیت ملی ایران می‌کرد.

در چنین شرایطی حضور موثر مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم در سوریه و همچنین عراق، از ضرورت‌های مقابله با قدرت‌یابی جریان‌های تروریستی – تکفیری در منطقه بود؛ ضرورتی که در نهایت به تغییر موازنه منطقه‌ای منجر شد و علاوه‌بر تقویت محورمقاومت، از تسلط جریان‌های سلفی – تکفیری بر مقتضیات منطقه جلوگیری کرد.

دفع تهدیدهای چندوجهی

خنثی سازی تهدیدهای داعش علیه ایران را باید یکی از راهبردی‌ترین دستاوردهای امنیتی حضور مدافعان حرم و مستشاران نظامی ایران در سوریه به‌حساب آورد که در ادامه به برخی جنبه‌های آن اشاره می‌شود:

• ناکام ماندن تلاش داعش برای کشاندن دامنه درگیری‌ها به نزدیک مرزهای ایران
• جلوگیری از ایجاد تنش‌های احتمالی سیاسی – مذهبی در مناطق مرزی
• شکست راهبرد داعش برای ایجاد ناامنی داخلی در ایران
• ناکامی در ایجاد گسل‌های امنیتی عمیق در میان مناطق شیعه‌نشین در سطح منطقه
• شکست برنامه‌ریزی‌ها برای قاچاق تسلیحات نظامی به داخل ایران
• ناکام ماندن تروریست‌ها در تجزیه عراق و سوریه (پروژه‌ای که تبعات سیاسی – امنیتی قابل‌توجهی برای ایران داشت)

موفقیت‌های امنیتی

۱- شکست راهبرد ضدامنیتی آمریکا: یکی از اصلی‌ترین راهبردهای ضدامنیتی آمریکا در سوریه، سرنگونی نظام و سپس سازماندهی ناامنی و بی‌ثبات‌سازی به سمت لبنان، عراق و ایران بود که این طرح‌ریزی با جانفشانی‌های رزمندگان مدافع حرم به نتیجه دلخواه آنان نرسید.

۲- جلوگیری از سرایت تحرکات امنیتی به مرزهای ایران: یکی از اصلی‌ترین راهبردهای غربی – عربی در آن مقطع، کشاندن تحرکات تروریست‌های تکفیری به مرزهای ایران و ایجاد محیط پرآشوب در حیطه امنیتی منطقه پیرامونی جمهوری‌اسلامی بود که ناکام ماند.

۳- ممانعت از ایجاد محیط امن برای رژیم‌صهیونیستی: محور واشنگتن – تل‌آویو در جریان جنگ نخست سوریه، کوشید با قطع ارتباط ایران با جبهه مقاومت سوریه و لبنان، محوری ضدامنیتی علیه ایران ایجاد کند که این برنامه‌ریزی با شکست مواجه شد.

۴- مقابله با جریان‌سازی امنیتی علیه ایران: ایجاد فضایی برای سازماندهی گروه‌های تروریستی تکفیری در سوریه و عراق به‌منظور بهره‌برداری‌های ضدامنیتی از آنها علیه ثبات و امنیت جمهوری‌اسلامی، طرحی غربی و منطقه‌ای بود که رشادت مستشاران نظامی ایران و رزمندگان مدافع حرم ناکام ماند.

۵- خواب آشفته تجزیه ایران: تجزیه عراق و سوریه بر مبنای ایجاد ژئوپلیتیک قومی- مذهبی در منطقه، رویکردی بود که ایران را به‌عنوان هدف بعدی خود درنظر گرفته بود، اما مقابله مؤثر و راهبردی ایران در سوریه در آن مقطع، این نقشه را نقش بر آب کرد.

۶- کاهش چشمگیر هزینه‌های دفاع در مرزها: رشادت رزمندگان ایرانی در سوریه و همچنین عراق، یک دستاورد راهبردی ویژه برای ایران داشت؛ اینکه هزینه‌های انسانی و مادی دفاع از کشور در مقابل تروریست‌ها و تکفیری‌ها را در حوزه مرزی به‌شدت کاهش داد.

۷- تثبیت جایگاه امنیت‌ساز ایران: موفقیت محور ایران، روسیه و سوریه در مهار حرکت‌های تروریستی در جریان جنگ نخست سوریه، سبب شد جایگاه منطقه‌ای ایران به‌عنوان نیرویی امنیت‌ساز تثبیت شود؛ دستاوردی که از اصلی‌ترین ثمرات خون شهدای مدافع حرم است.