۵ خطر مصرف بی‌رویه زنجبیل

همشهری‌آنلاین – پروانه بندپی: شاید فکر کنید داروهای گیاهی یا گیاهان دارویی چون منبع گیاهی دارند، کاملا بی‌خطر و بی‌ضرر هستند اما موضوع این است که زیاده‌روی در مصرف همین گیاهان دارویی هم تهدیدی برای سلامت محسوب می‌شود و می‌تواند موجب بروز برخی بیماری‌ها یا تشدید برخی بیماری‌ها شود.

یکی از گیاهان دارویی که از قدیم در بین ایرانی ها محبوبیت داشته و مصارف دارویی زیادی هم دارد، “زنجبیل” است. تقویت سیستم ایمنی، کاهش قند خون، کاهش فشار خون و خاصیت ضد التهابی از مهم‌ترین خواص زنجبیل است اما متاسفانه خیلی از مردم تصور می‌کنند این گیاه را هر اندازه که خواستند، می‌توانند میل کنند و روی دردها و عارضه‌های مختلف خود مرهم بگذارند، اما پزشکان طب سنتی تاکید می‌کنند که نه تنها در مصرف این گیاهِ ظاهرا بی‌خطر نباید زیاده‌روی کرد، بلکه حتی از مصرف زیاد و بی‌رویه گیاهی مثل خاک‌شیر هم که ما ایرانی‌ها به خصوص تابستان‌ها بسیار زیاد مصرف می‌کنیم، باید خودداری کرد. زنجبیل در کاهش فشار خون بسیار موثر است اما خیلی از افراد مبتلا به فشار خون بالا آن را روزانه چند بار به شکل‌های مختلف (چای زنجبیل، دمنوش و …) مصرف می‌کنند و همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی برای آنها می‌شود.

در این گزارش ۵ ضرر خیلی مهم مصرف خودسرانه و ناآگاهانه زنجبیل را با شما در میان می‌گذاریم.

تحریک معده و مشکلات گوارشی: مصرف بیش از حد زنجبیل می‌تواند باعث تحریک معده و ایجاد مشکلاتی مانند سوزش سر دل، تهوع و اسهال شود. این گیاه به دلیل ماهیت تند و محرک خود، تولید اسید معده را افزایش می‌دهد و در افراد مستعد می‌تواند علائم رفلاکس معده را تشدید کند.

افت شدید قند خون: زنجبیل می‌تواند سطح قند خون را کاهش دهد. این ویژگی برای افراد دیابتی ممکن است مفید باشد، اما مصرف بیش از حد آن یا مصرف هم‌زمان با داروهای دیابت می‌تواند به افت شدید قند خون منجر شود که علائمی مانند سرگیجه، تعریق و حتی بی‌هوشی به دنبال دارد.

افزایش خطر خونریزی: زنجبیل خاصیت ضد انعقاد خون دارد و مصرف زیاد آن می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. این موضوع به خصوص برای افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون مثل وارفارین یا آسپرین مصرف می‌کنند، خطرناک است. در چنین مواردی، ممکن است خونریزی داخلی یا کند شدن روند لخته شدن خون در زمان جراحت رخ دهد.

تداخل دارویی: زنجبیل با برخی داروها مانند داروهای ضد فشار خون، داروهای دیابت و داروهای رقیق‌کننده خون تداخل دارد. مصرف خودسرانه و بی‌رویه این گیاه می‌تواند اثر این داروها را کاهش دهد یا به طور غیرمنتظره‌ای افزایش دهد که ممکن است عوارض جدی برای بیمار به همراه داشته باشد.

اختلال در دوران بارداری: مصرف بی‌رویه زنجبیل در دوران بارداری می‌تواند خطراتی مانند انقباضات رحم و افزایش احتمال زایمان زودرس یا سقط جنین را ایجاد کند. اگرچه زنجبیل برای کاهش تهوع بارداری معروف است، مصرف بیش از حد آن به خصوص در سه‌ماهه اول یا آخر بارداری می‌تواند خطرناک باشد.

بیشتر بخوانید؛

• درمان مشکلات گوارشی با این نسخه جادویی

• رویکرد طب سنتی اصلاح سبک زندگی بیماران است

• طب سنتی می‌تواند فشارخون را درمان کند اما …

• ۵ خطر زیاده‌روی در مصرف شیرینی‌ها از نگاه طب ایرانی

• پرخوری، مزاج فرد را تغییر می‌دهد؟

زنجبیل و تداخل دارویی خطرناک

متخصصان طب سنتی تاکید می‌کنند که هر گیاهی هرچقدر هم مفید باشد، مصرف طولانی‌مدت آن توصیه نمی‌شود. دکتر روشنک مکبری‌نژاد، پزشک و متخصص طب سنتی ایرانی در این رابطه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: در کتاب‌های مرجع طب سنتی مثل قانون ابن‌سینا، الحاوی رازی یا سایر کتاب‌های مرجع که مربوط به هزار سال پیش است هم اشاره شده که هیچ داروی گیاهی حتی اگر برای سلامت خیلی هم مفید باشد، نباید برای مدت طولانی مصرف شود. چون می‌تواند عارضه داشته باشد.

مکبری‌نژاد به چند مورد از این گیاهان اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از داروهای گیاهی که در هر مهمانی و محفلی درباره آن صحبت می شود، زنجبیل یا زنجفیل است. زنجبیل هم حرارت زیادی دارد و هم با بعضی از داروهای شیمیایی تداخل دارد و مصرفش باید محدود شود. به خصوص در افرادی که طبع گرمی دارند.

این متخصص طب ایرانی با بیان این که تداخل دارویی یعنی دارو هم می‌تواند باعث افزایش اثرات داروهای شیمیایی شود و هم باعث کاهش اثران آن شود. این موضوع می‌تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد، ادامه می‌دهد: مثلا دارویی مثل شیرین‌بیان معمولا برای سرماخوردگی، آنفلوآنزا، کرونا و سایر بیماری‌های ویروسی استفاده می‌شود و کمتر کسی می داند که این گیاه با خیلی از داروهای شیمیایی تداخل اثر دارد و می‌تواند باعث بالا رفتن فشارخون شود.

به گفته این متخصص طب ایرانی، حتی داروهایی مثل زعفران و گل‌گاوزبان که به عنوان آرام‌بخش مصرف می‌شوند، می‌توانند با داروهای شیمیایی که افراد به عنوان آرام‌بخش مصرف می‌کنند، تداخل اثر داشته باشند.

مکبری‌نژاد می‌گوید: ما مراجعینی داریم که می‌گویند برای مدت طولانی – مثلا ۲ سال – دارند زنجبیل مصرف می‌کنند. درحالی‌که این گیاه به دلیل تداخلات دارویی می‌تواند عارضه بدهد و باید حتما با مشورت پزشک مصرف شود.