کتابهایی برای آشنایی با بزرگترین کارگردانان سینما
همشهری آنلاین: آشنایی با نظرات کارگردانان و سینماگران از طریق خواندن گفتوگوهایشان یکی از بهترین راهها برای آشنایی با آنهاست. البته به شرطی که خواننده در درک و دریافت آثار اینها فقط و فقط به گفتههای خودشان اکتفا نکند و نگاه انتقادی خود را به کار گیرد و از مطالعه متون تحلیلی که درباره این کارگردانها نوشته شده است هم غفلت نورزد.
مجموعه گفتوگو با فیلمسازن بزرگ قبلا در نشر «شورآفرین» با ترجمه اشکان صالحی منتشر شده بود و در زمان خودش هم استقبال خوبی از آن صورت گرفت. تعدادی از گفتوگوهای این مجموعه را هم ناشران دیگری درآورده بودند. اما حالا نشر «سروبن» با جلدهایی مشابه به تجدید چاپ این مجموعه اقدام کرده است.
منبع اصلی این ترجمه مجموعه کتابهای گفتوگو با کارگردانان بزرگ جهان است که دانشگاه میسیسیپی منتشرشان کرده و در میان نامهای بزرگ کارگردانان فرنگی نام دو کارگردان ایرانی جعفر پناهی و اصغر فرهادی هم مشاهده میشود. البته تعدادی از مصاحبههای این دو کارگردان در کتابهایشان نیازی به ترجمه ندارد چون از فارسی به انگلیسی برگشتهاند و کافی است فقط منبع اصلی را پیدا کرد. از این مجموعه ۵۰ جلدی ۱۵ جلدش را نشر «سروبن» با ترجمه اشکان صالحی منتشر کرده است.
این مجموعه فرصتی برای درک فیلمسازانی است که واجدِ بینشِ خاصی درباره دنیا و نحوه بهفیلمدرآوردن آن هستند. این مجموعه رهنمونی است به دنیای شخصی و هنریِ این آدمهای خاص، بهویژه برای خواننده-بینندهای که میخواهد از مولفههای گوناگون تشکیلدهنده یک فیلم و کُلیتی که این عناصر را شکل میدهد، به دریافتی روشنگر و هنرورانه نایل آید. همین شناخت است که موجب میشود خواننده-بیننده راههای ورود به دنیای فیلمساز و ادراکِ فیلم را کشف کند تا بتواند به داستان و کاراکترهای فیلم نزدیک شود: دستیافتنی به مددِ کلمه و کلامِ فیلمساز، در یک سفرِ مکاشفهآمیز برای لذتِ آگاهی از آفریدههایشان در مدیومِ سینما.
از این زاویه است که این مجموعه، اهمیت دوچندان پیدا میکند؛ چراکه فیلمهای خوب امکانِ زیستِ زندگیِ «همه ما» را فراسوی مرزها و زبانها فراهم میکند؛ فیلمهایی که هر کدام، پنجرهای است بر دیوارهای محفظه دربستهای از فضا و زمان که «همه ما» در آن زندگی میکنیم. این فیلمها به ما اجازه میدهد تا در ذهنهای یکدیگر وارد شویم، نهتنها از طریق همذاتپنداری با شخصیتها، بلکه با مشاهدهی دنیا از منظر بزرگترین فیلمسازان جهان. و این همان قدرت سینما است که بیشترین توان را برای همدلی دارا است؛ و این مجموعه مسیری را پیشِ روی ما باز میکند برای ورود به جهانی بدونِ مرز و دیدن بهترین فیلمهای تاریخ سینما؛ چراکه فیلمهای خوب از نیرویِ فرهنگیِ شگرفی برخوردار است، و به ما اجازه میدهد تا با کسانی همدلی کنیم که گوشهای از زندگیِ «همهی ما» را در دنیای سینما بازی میکنند.