پاسخ سازمان ملل به قدرت دفاکتو در سوریه | تحریرالشام از فهرست تروریسم خارج می شود؟

همشهری آنلاین – گروه سیاسی: هیات تحریرالشام(HTS) یک گروه مسلح که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد به‌عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود، پس از سقوط رژیم بشار اسد به‌عنوان نیروی مسلط در سوریه پدیدار شده است.

با این حال، بر اساس قطعنامه محوری شورای امنیت در مورد سوریه که در اوج درگیری‌های داخلی به تصویب رسید، هیات تحریرالشام به‌عنوان یک گروه تروریستی در نظر گرفته می‌شود.

قطعنامه۲۲۵۴ که در سال۲۰۱۵ به اتفاق آرا از سوی شورا به تصویب رسید، از کشورهای عضو می‌خواهد از اقدامات تروریستی که به‌طور خاص توسط جبهه‌النصره، سلف هیات تحریرالشام انجام می‌شود، جلوگیری کنند و این اقدامات را سرکوب کنند.

آیا این موضوع می‌تواند مانعی برای مذاکرات بین‌المللی یا مذاکرات به رهبری سازمان ملل با هیات تحریرالشام و تلاش برای ایجاد صلح پایدار در سوریه با حضور نهادهای قوی و فراگیر باشد؟ چه‌کاری لازم است تا هیات تحریرالشام دیگر یک سازمان تروریستی به حساب نیاید؟

پایگاه خبری سازمان ملل متحد در گفت‌وگو با کیهو چا یک افسر ارشد امور سیاسی در دپارتمان امور سیاسی و صلح سازمان ملل به بررسی نحوه تحریم گروه‌ها یا افراد از سوی شورای امنیت و قوانین حذف رسمی آنها از فهرست پرداخته است.

کیهو چا در پاسخ به این سوال که «قرار دادن هیات تحریرالشام در فهرست سازمان های تروریستی چه تاثیری بر فعالیت های آن داشته است» گفته است: آنها مشمول ۳اقدام تحریمی هستند: مسدود کردن دارایی‌ها، ممنوعیت سفر و تحریم تسلیحاتی. این بدان معناست که در سطح بین‌المللی، از همه کشورهای عضو انتظار می‌رود این اقدامات را رعایت کنند.

او در پاسخ به این سوال که «علاوه بر تحریم‌های بین‌المللی، آیا کشورها نیز به صورت یک‌جانبه تحریم می‌کنند»، می‌گوید: بله، اما اینها ربطی به سازمان ملل ندارند. به عنوان مثال، هیات تحریرالشام در فهرست دفتر کنترل دارایی‌های خارجی ایالات متحده قرار دارد.

ادامه این پرسش و پاسخ‌ها را می‌خوانید:

فهرست تروریستی هیات تحریرالشام چه معنایی برای گفت‌وگوها و مذاکرات در مورد آینده سوریه می‌تواند داشته باشد؟

کیهو چا: تا همین اواخر حتی این سوال وجود داشت که آیا عوامل بشردوستانه می‌توانند در سوریه فعالیت کنند یا نه. با این حال، در حال حاضر اقداماتی برای مسدود کردن دارایی‌ها علیه هیات تحریرالشام، به‌ویژه برای سازمان‌های بشردوستانه وجود دارد. این بند (مجوز فعالیت سازمان‌های بشردوستانه) هفته گذشته درست چند روز قبل از سقوط رژیم اسد تصویب شد. معلوم شد که این یک موهبت الهی بوده است، زیرا هیچ‌کس انتظار نداشت این اتفاق در سوریه بیفتد و سازمان‌های بشردوستانه می‌توانند بدون ترس از مورد استناد به نقض غیرعمدی تحریم‌ها در آنجا فعالیت کنند.

آیا نمونه‌های زیادی از این طرح بشردوستانه وجود دارد؟ به عنوان مثال، در افغانستان، که در آن حاکمان دفاکتو(بالفعل)، یعنی طالبان، در سطح بین المللی پذیرفته نشده‌اند، شرایط چگونه است؟

کیهو چا: بله، قطعنامه شورای امنیت چنین اقدامات بشردوستانه‌ای را در افغانستان پیش بینی کرده است و در کشورهای دیگر هم این اتفاق افتاده است. البته، اجرا و رعایت اقدامات تحریمی مهم است، اما ما همچنین می‌خواهیم اطمینان حاصل کنیم که کمک‌ها به موقع و بدون ترس از استناد به سازمان‌های بشردوستانه برای نقض تحریم‌ها انجام می‌شود.

آیا طرح‌های مشابهی وجود دارد که اجازه دهد مذاکرات بین‌المللی انجام شود؟

کیهو چا: بله، به طور کلی رویه‌هایی وجود دارد که به موجب آن یک متقاضی، معمولا یک فرد، به دلایل مختلف به دنبال معافیت است. به عنوان مثال، اعضای طالبان که می‌گویند برای تسهیل امور سیاسی باید به خارج از افغانستان سفر کنند، اما ممکن است دلایل دیگری مانند نیازهای پزشکی نیز وجود داشته باشد. متقاضیان همچنین می‌توانند برای معافیت از توقیف دارایی‌ها درخواست دهند.

چه کاری لازم است تا هیات تحریرالشام از فهرست خارج شود و دیگر به عنوان یک سازمان تروریستی شامل ممنوعیت‌ها نباشد؟

یک کشور عضو باید پیشنهاد حذف از فهرست را بدهد و آن پیشنهاد به کمیته مربوطه شورای امنیت ارسال می‌شود. این کمیته متشکل از نمایندگان تمام ۱۵کشور تشکیل‌دهنده شورای امنیت است و باید برای تصویب پیشنهاد به اتفاق آرا تصمیم بگیرد.

آیا چنین پیشنهادی تاکنون ارائه شده است؟

ممکن است برخی کشورهای عضو در مورد امکان پیشنهاد چنین حذفی از فهرست بحث کنند، اما این درخواست رسمی نشده است.