معده درد عصبی چیست؟ دلایل، نشانه‌ها و روش‌های درمان

در حقیقت بررسی‌ها و تحقیقات صورت گرفته حاکی از آن هستند که افکار و احساسات منفی می‌توانند عوارض و مشکلات متعددی را برای سلامت انسان به همراه داشته باشند و اشخاصی که برای مدت طولانی در شرایط استرس‌زا قرار دارند، بیشتر از سایرین ممکن است مشکل معده درد عصبی را تجربه کنند و با درد و سوزش عجیب در بخش بالایی معده و پشت قفسه سینه خود مواجه شوند. اگر می‌خواهید بدانید که معده درد عصبی چیست و چه عوارض و نشانه‌هایی را به همراه دارد، با ما تا انتهای این مطلب از همشهری آنلاین همراه باشید.

معده درد عصبی چیست؟

در شرایطی که معده تحت تاثیر عواطف و احساسات قرار می‌گیرد، بر اثر حالت‌های روحی نظیر غم، اندوه، نگرانی، خشم و اضطراب شروع به رفلاکس کرده و محتویات معده را به سمت مری و حلق هدایت می‌کند، معده درد عصبی بروز می‌کند. با این وجود درد و ناراحتی ذکر شده همیشگی نیست و تنها زمانی که انسان تحت تحریک عصبی قرار می‌گیرد، خود را نشان می‌دهد؛ به همین جهت بیشتر افراد به دنبال درمان این وضعیت نیستند، در حالی که می‌تواند مشکلات و عوارض جدی برای آن‌ها به همراه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: از شر معده درد خلاص شوید

آیا معده درد عصبی خطرناک است؟

چنانچه در شرایط استرس و اضطراب دچار معده درد می‌شوید و این درد به پشت می‌زند، می‌تواند نشانه‌ای جدی باشد که نیاز به پیگیری دارد. چرا که در بعضی از موارد این درد از علائم اولیه سکته قلبی است؛ اما بعضی از افراد به خیال درد معده به آن توجه نمی‌کنند. گاهی اوقات هم این درد ناشی از بیماری‌های ریوی است؛ در هر صورت کارشناسان توصیه می‌کنند که بیماران برای پیگیری وضعیت خود حتما به پزشک مراجعه کنند تا وضعیت آن‌ها را به دقت مورد بررسی قرار دهد و خیال آن‌ها را بابت جدی نبودن این درد راحت کند.

چرا به معده درد عصبی دچار می‌شویم؟

حال که متوجه شدیم معده درد عصبی چیست؟ بهتر است ببینیم که چرا به این وضعیت دچار می‌شویم. دستگاه گوارش انسان تحت تاثیر عوامل و فاکتورهای متعدد از قبیل آلودگی‌های ویروسی، خوردن غذاهای شور و پرچرب، عدم تحرک کافی و انواع عفونت‌ها دچار اختلال می‌شود؛ اما معده درد عصبی ممکن است به سبب عوامل زیر رخ دهد:

اضطراب عملکردی

گاهی اوقات افراد پیش از انجام دادن کارهای بزرگ خود دچار استرس می‌شوند و می‌خواهند کار خود را به بهترین شکل ممکن به انجام برسانند؛ به همین جهت اضطراب عملکردی بروز می‌کند که می‌تواند روی معده اثر بگذارد.

هیجان‌های بیش از اندازه

رویدادهای مهمی در زندگی همه ما وجود دارند که به واسطه‌ی حضور در آن‌ها ممکن است هیجان بیش از اندازه‌ای را تجربه کنیم. برای مثال شرکت در مراسم ازدواج، خواستگاری و جشن فارغ‌التحصیلی سیستم گوارش ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد و می‌تواند منجر به بروز معده درد عصبی شود.

استرس‌

گاهی اوقات به سبب ترس و نگرانی بیش از اندازه دچار استرس می‌شویم که ممکن است خود را به شکل یکی از علائم و نشانه‌های معده درد عصبی نشان دهند.

اضطراب اجتماعی

در مواردی افراد به سبب حضور در جمع، ورود به مهمانی‌های بزرگ، مصاحبه‌های شغلی، شرکت در کنکور و مواردی از این قبیل دچار استرس و اضطراب می‌شوند که در نهایت ممکن است معده درد عصبی را برای آن‌ها به همراه داشته باشد.

بیشتر بخوانید: از شر معده درد خلاص شوید

نشانه‌های معده درد عصبی

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که معده درد عصبی صرفا با بروز دردهای شدید و آزاردهنده در معده و ابتدای روده همراه است، در حالی که الزاما اینطور نیست و علائم این وضعیت در بزرگسالان و کودکان متغیر و به شرح جدول زیر است:

درمان معده درد عصبی در خانه

بسیاری از افرادی که با این وضعیت مواجه می‌شوند می‌خواهند بدانند که راهکارهای درمان معده درد عصبی چیست؟ حقیقت این است که راهکارهای خانگی که در ادامه مورد بررسی قرار گرفته‌اند، به ویژه تغییر در سبک زندگی می‌تواند در برطرف کردن علائم و نشانه‌های معده درد عصبی به میزان ویژه‌ای موثر واقع شود:

تمرین تنفس عمیق و مدیتیشن

تمرینات ذهنی به ما کمک می‌کنند روی تنفس خود تمرکز کنیم و به لحظه حال بازگردیم. با این کار استرس و اضطرابی که منجر به معده درد عصبی شده‌اند به صورت کاملا موثر مدیریت خواهند شد. افراد علاقه‌مند به مدیتیشن نباید از آثار مثبت آن غافل شوند و به سراغ انواع ترفندهایی بروند که آن‌ها را آرام می‌کند.

امتحان کردن دمنوش‌های گیاهی

انواع دمنوش‌های گیاهی هم می‌توانند درد معده را در افراد تسکین دهند. برای مثال اگر دچار حالت تهوع شده‌اید می‌توانید از زنجبیل کمک بگیرید و ریشه آن را بجوشانید یا اینکه آب‌نبات زنجبیلی بخورید. از طرف دیگر سایر گیاهان مثل نعناع، اسطوخودوس و بادرنجبویه هم ضد اسپاسم هستند و مصرف آن‌ها می‌تواند گرفتگی و سفت شدن عضلات و میزان فشار وارده روی معده را کاهش دهد.

پیدا کردن فضایی برای استراحت

یکی از بهترین راهکارهای موجود پیدا کردن فضایی برای استراحت و آرام کردن اعصاب است. اگر صحبت کردن با دوستان یا اعضای خانواده باعث آرامش شما می‌شود، حتما این کار را انجام دهید و با آن‌ها وقت‌گذرانی کنید تا اضطراب و استرس شما برطرف شود، یا اینکه تا جایی که امکان دارد از سایرین فاصله بگیرید.

کاهش میزان کافئین مصرفی

کافئین موجود در قهوه می‌تواند منجر به تحریک عصبی و اضطراب شود و علائم معده درد عصبی را بدتر کند؛ علاوه‌براین روی روده‌ها هم اثر می‌گذارد و منجر به ناراحتی بیشتر در آن‌ها می‌شود. با توجه به این مسئله بهتر است تا جای امکان مصرف قهوه را کاهش دهید یا به سراغ نوشیدنی‌هایی با میزان کافئین پایین‌تر نظیر چای سبز بروید.

درمان دارویی معده درد عصبی

گاهی اوقات راهکارهای ذکر شده در بخش قبلی برای افراد موثر واقع نمی‌شوند و اینجاست که شخص باید به سراغ درمان دارویی برود. تعدادی از گزینه‌های معمول و رایج برای برطرف کردن این وضعیت شامل آنتی‌اسیدها از قبیل آنتاکید،‌ پروتون‌پمپ‌ها مثل امپرازول، تری‌سیکلیک‌ها مثل آمی تریپتیلین هستند. البته فاموتیدین هم یکی دیگر از گزینه‌های پیش‌رو است؛‌ در هر صورت بهتر است از مصرف خودسرانه این داروها بپرهیزید و مسئله را به پزشک در میان بگذارید تا با در نظر گرفتن وضعیت شما ایده‌آل‌ترین گزینه موجود را تجویز کند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد معده درد عصبی به صورت خودبه‌خود برطرف می‌شود، اما علائم و نشانه‌های خاصی وجود دارند که نشان می‌دهند زمان مراجعه به پزشک فرا رسیده است. شما می‌توانید علائم خود را با پزشک عمومی در میان بگذارید تا برای بررسی علت‌های زمینه‌ای بروز این وضعیت آزمایش‌های لازم را برای شما تجویز کنید. در صورتی که ضمن معده درد عصبی نشانه‌های زیر را تجربه می‌کنید، بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید:

• کاهش وزن بی‌دلیل؛
• وجود خون در مدفوع یا مدفوع سیاه و قیری رنگ؛
• استفراغ کردن؛
• ایجاد مشکل در زندگی روزمره و کار؛
• داشتن سابقه اختلالات و سرطان‌های گوارشی مثل سرطان معده یا روده؛

پزشک عمومی پس از بررسی‌های لازم در صورت نیاز شما را به یک متخصص گوارش یا مشاور و روانپزشک ارجاع خواهد داد تا کلیه اقدامات لازم را برای برطرف کردن مشکل شما انجام دهند.

بیشتر بخوانید: این عوامل باعث درد معده می‌شود

عوارض عدم درمان معده درد عصبی

در صورتی که معده درد عصبی خود را درمان نکنید می‌تواند با علائم و نشانه‌های شدیدتری ظاهر شود. برای مثال عدم درمان در پاره‌ای از موارد منجر به تشدید درد و ناراحتی خواهد شد که کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سایر موارد و نشانه‌های دیگر به شرح زیر هستند:

• کاهش کیفیت زندگی: تشدید علائم و نشانه‌ها می‌تواند مانع از پیگیری کارهای روزمره شود و کیفیت زندگی روزانه فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
• تاثیر بر سلامت روان: دردهای مزمن معده منجر به افسردگی و اضطراب می‌شوند و در نتیجه‌ی این چرخه‌ی معیوب درد معده، استرس را بیشتر می‌کند و استرس هم به نوبه‌ی خود منجر به تشدید درد می‌شود.
• احساس بی‌خوابی: گاهی اوقات میزان درد به حدی شدید می‌شود که فرد احساس بی‌خوابی را هم تجربه می‌کند و نمی‌تواند وظایف کار و زندگی خود را به خوبی مدیریت کند.

چگونه از معده درد عصبی جلوگیری کنیم؟

اگر می‌خواهید مانع بروز نشانه‌ها و علائم معده درد عصبی شوید بهتر است دنبال کردن راهکارها و موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• غذای خود را آهسته، با تمرکز و در فضایی آرام میل کنید.
• پس از غذا خوردن حداقل ۲ ساعت صبر کنید و بعد از آن به رختخواب بروید.
• به‌جای وعده‌های بزرگ، از وعده‌های کم‌حجم و مکرر استفاده کنید تا میزان فشار روی معده کمتر شود.
• حتما به فکر تغییر سبک زندگی باشید و خواب کافی و پیگیری تمرین‌های ورزشی را در برنامه خود قرار دهید.
• با خوردن غذاهای حاوی فیبر و ویتامین‌های موردنیاز بدن می‌توانید تا حد زیادی از معده درد عصبی پیشگیری کنید.
• تا جایی که امکان دارد مصرف غذاهای چرب و سرد و ترکیبات حاوی مقادیر بالایی قند و نمک را به حداقل برسانید.
• از آنجایی که مشکلات روانی مثل اضطراب و افسردگی می‌توانند منجر به درد عصبی معده شوند، بهتر است از کمک و راهنمایی یک روان‌شناس یا روانپزشک مجرب استفاده کنید.
• در طول روز به میزان کافی آب بنوشید و انجام فعالیت‌های کاهش‌دهنده استرس مثل گوش دادن به موسیقی یا صحبت کردن با دوستان خود را در نظر بگیرید.

سخن آخر

همان‌طور که ملاحظه کردید معده درد عصبی وضعیتی است که می‌تواند فرد را از پیگیری کار و فعالیت‌های روزمره باز دارد و مشکلات متعددی را برای او ایجاد کند. اما راهکارهای درمان معده درد عصبی چیست؟ حتما تلاش کنید فعالیت‌های کاهش دهنده استرس و اضطراب مثل ورزش را در برنامه زندگی خود بگنجانید و مراجعه به پزشک را هم در نظر داشته باشید تا در صورت نیاز با تجویز دارو و ارائه سایر روش‌های درمانی زودتر این مشکل را برطرف کند.