ریه اسفنجی چیست؟ | این علائم نشانه آسیب ریوی است
همشهری آنلاین – مریم سرخوش: بهزاد ولی‌زاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت از عارضه «ریه‌های اسفنجی» به دلیل استفاده از سیگارهای نسل جدید هشدار داد و به همشهری گفت: این عارضه به ویژه در میان نوجوانان باعث از بین رفتن ریه‌ها می‌شود.
اصطلاح ریه‌های اسفنجی، یک تشخیص پزشکی استاندارد نیست، اما مقالات علمی مختلف آن را یک عارضه به دلیل از استفاده از سیگار الکترونیکی یا سایر عواملی که منجر به آسیب ریه و از دست رفتن خاصیت ارتجاعی آن می‌شود، مطرح می‌کنند.
این آسیب توانایی انبساط و انقباض در طول تنفس را مختل می‌کند. علاوه بر این آلوئول‌ها (کیسه‌های هوایی کوچک مسئول تبادل اکسیژن) هم به دلیل اسفنجی شدن ریه احتمال پارگی دارند و منجر به فضاهای هوایی بزرگ و ظاهر اسفنجی در مطالعات تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن می‌شود.همچنین می‌تواند باعث بروز فیروز شود، یعنی بافت ریه را سفت می‌کند و تبادل اکسیژن کمتر صورت می‌گیرد.
به دلیل دی‌استیل (یک عامل طعم‌دهنده)، ترکیبات آلی فرار و فلزات سنگین موجود در سیگارهای الکترونیک آسیب به بافت ریه و ایجاد التهاب هم می‌تواند به وجود بیاید. از جمله علائم آسیب ریه هم می‌توان به تنگی نفس، سرفه‌های مزمن، درد قفسه سینه، کاهش تحمل ورزش و خستگی اشاره کرد.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت در این باره به چند نکته مهم اشاره کرده که در ادامه می‌خوانید.
حس خوب، مصرف بیشتر
به گفته ولی‌زاده، محصولات نوپدید از جمله سیگار الکترونیک، محصولات انتقال نیکوتین هستند و با آن عطر و طعمی که دارند برای به دام انداختن نوجوانان ساخته می‌شوند. تنوع طعم این محصولات بسیار بالاست اما بوی آنها به‌خاطر مواد شیمیایی سرطان‌زاست که در آنها وجود دارد. تنها گیرنده‌هایی که در مغز با مصرف نیکوتین اضافه می‌شوند همین مواد هستند و درخواست برای مصرف بیشتر را ایجاد می‌کنند. به همین دلیل استفاده‌کنندگان از این ابزارها به مصرف‌کنندگان دائم دخانیات تبدیل می‌شوند.
پک‌های عمیق
به تاکید ولی‌زاده، معمولا نوع مصرف سیگارهای الکترونیکی به گونه‌ای است که مصرف‌کننده‌ها تعداد پک‌های بالاتری دارند. این وسیله مرتب در دست آنهاست و مقادیر بسیار زیادی مواد شیمیایی وارد ریه‌های خود می‌کنند و گلیسیرین موجود در لیکوئید سیگارهای الکترونیکی، آسیب‌های زیادی به عملکرد ریه می‌زند.
او ادامه می‌دهد: شواهد و مستندات جهانی نشان می‌دهد که این آسیب‌ها در حال افزایش است و یکی از آنها اسفنجی شدن ریه‌هاست. یعنی نوجوانانی که دخانیات مصرف می‌کنند ریه آنها اسفنجی شده و از بین می‌رود. دلیلش هم این است که تولیدکنندگان چنین محصولاتی بازار هدف‌شان را گروه‌های سنی پایین‌تر به ویژه دختران و همچنین زنان در نظر گرفته‌اند.
آسیب از تولد تا جوانی
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با بیان این که چنین محصولاتی به رغم شعارهای که دارند، مقادیر قابل توجهی نیکوتین دارند که باعث وابستگی افراد می‌شود، عنوان می‌کند: نیکوتین عامل موثری که گیرنده‌های مغر را برای مصرف بیشتر ماده دخانی تحریک می‌کند. ثابت شده که نیکوتین یک عامل بسیار بازدارنده در توسعه مغز در دوران جنینی است که تا جوانی عوارض آن ادامه پیدا می‌کند. افرادی هم که در معرض این دودها قرار دارند، دچار عارضه می‌شوند. اولین عضوی هم که آسیب می‌بیند، بافت ریه است و تاثیرات دیگر هم در حال بررسی است.
بیشتر بخوانید
خطرات پنهان سیگارهای الکترونیک که شاید ندانید
چند توصیه برای خانواده‌هایی که فرزندانشان سیگار الکترونیکی می کشند
این سیگارها قطعا حاوی ترکیب سرطان‌زا هستند
سیگار الکترونیک شما را سیگاری‌تر می‌کند!
او ادامه می‌دهد: یکی از این محصولات به نام آیکاس تولید یکی از بزرگترین شرکت‌های تولیدکننده دخانیات و مهم‌ترین هدف آنها افزایش وابستگی به مصرف دخانیات است. کسانی که با مصرف سیگارهای الکترونیکی دخانیات را شروع می‌کنن، به زودی به سمت مصرف مواد دخانی مثل سیگار و محصولات مشابه خواهند رفت. این شرکت‌ها زمانی هم که با قوانین و مقررات سختگیرانه کشورها، مشتریان خود را از دست می‌دهند، کالاهای جدید را به بازار عرضه می‌کنند.
محصولات بدون مجوز
ولی‌زاده با بیان این که بسیاری از کشورها استفاده از سیگارهای الکترونیک را ممنوع کرده‌اند، عنوان می‌کند: «این محصولات به شکل غیرقانونی در ایران وجود دارند و وزارت بهداشت هیچ یک از این محصولات نوپدید انتقال نیکوتین را تایید نکرده است. تبعات مصرف این محصولات نه تنها گریبانگیر مصرف‌کنندگان است که بار هنگفتی را هم برای هزینه‌های درمان به نظام سلامت تحمیل می‌کند.
به تاکید این مسئول باید باور غلط نداشتن بی‌ضرر بودن سیگارهای الکترونیک به دلیل نداشتن بوی سیگارهای معمولی یا عطر و طعم‌شان اصلاح شود و مردم باید از تبعات مصرف این محصولات آگاه شوند.
جویدنی‌های سرطان‌زا
ولی‌زاده درباره نیکوتین‌های جویدنی هم توضیح می‌دهد: این محصولات از سال‌ها پیش بوده است اما به دلیل بیماری‌هایی خطرناک از جمله سرطان حفره دهانی از سوی وزارت بهداشت ممنوع شده است. موادی که در تولید این محصولات استفاده می‌شود، سرطان‌زاست و نیکوتین موجود در آن فرد را به شدت وابسته می‌کند. اخیرا نیکوتین‌های جویدنی به اشکال مختلف و در قطع و اندازه یک آدامس به بازار عرضه شده‌اند که و مواد نیکوتینی و دخانی دارند. فرد این محصول را در حفره دهان می‌گذارد و مصرف می‌کند که عوارض شدیدی دارد.
به تاکید این مسئول، در مناطق حاشیه شرقی کشور مصرف این نیکوتین‌های جویدنی بیشتر است چون از سمت افغانستان و پاکستان وارد کشور می‌شوند. البته با هماهنگی انجام شده برخورد با مراکز عرضه‌کننده و جمع‌آوری این محصولات در حال انجام است.
۵۰ هزار مرگ سالانه
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با اشاره به ارائه خدمات رایگان ترک دخانیات در مراکز خدمات جامع سلامت در سراسر کشور، بیان می‌کند: در این مراکز درمان مصرف دخانیات و مشاوره ترک دخانیات به شکل رایگان ارائه می‌شود. توصیه ما این است که مردم از مصرف دخانیات دوری کنند چون یکی از یکی از بزرگترین عوامل مرگ در جهان است و از ۸ میلیون مرگ مرتبط با این حوزه، ۱.۳۰۰ میلیون نفر در اثر مواجهه با دود دخانیات جان خود را از دست می‌دهند. در ایران هم سالانه بیش از ۵۰ هزار نفر جان خودشان را به دلیل مصرف دخانیات از دست می‌دهند.
