رشته‌ها و پژوهش‌های علوم انسانی باید آسیب شناسی شود
به گزارش خبرنگار مهر، حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی که امروز با حضور دکتر مسعود پزشکیان رئیس جمهو در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد، گفت: به دلیل تعطیلی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها توفیق حضور حداقل دو نفر از نظریه پردازان علوم انسانی را در این مراسم برای ایراد سخنرانی نداشتیم و سعی می‌کنیم در جشنواره آینده از حضور این عزیزان استفاده کنیم.
وزیر علوم، افزود: جشنواره بین المللی فارابی برای تشویق و تکریم محقق‌ها است، جشنواره‌ها نهادهایی برای معرفی علم و ترویج عمومی علم هستند تا اصحاب علوم انسانی کارشان دیده و ارج نهاده شود و به تحقیق و پژوهش ترغیب شوند.
وزیر علوم افزود: ما در حوزه دانشگاه استادان زیادی را دیده ایم، واقعیت این است که نباید انتظار داشت که این وظیفه را روی زمین بگذاریم و به محقق بگویم که به ما کاری نداشته باشد و راه خود را برود. بخش نامطلوبی از وضعیت عمومی کشور مشکلات معیشتی است، دانشجویان، طلاب و اساتید میل فراوان به تحقیق را دارند تا در علم متمرکز باشند. این معضل عمومی راهکار وزاتخانه ای ندارد با این وجود، جشنواره حمایت، ایده و فضای رقابتی ایجاد و سعی می‌کند تا نشاط را در تحقیقات علوم انسانی بیشتر کند.
وی ادامه داد: آقای رئیس جمهور توسعه عمیق همه جانبه، موزن، عادلانه و پایدار منوط به توسعه علمی است. در این میان جهت‌دهی تفسیر جهان آینده‌پژوهی بر فهم مسئله بر عهده علوم انسانی است.
سیمایی صراف خاطرنشان کرد: عدالت، آزادی، استقلال، حق تعیین سرنوشت جمهوریت، سازگاری، اخلاق جملگی از محصولات علوم انسانی هستند. بخش بزرگی از نظام مسائل ما نه قابل فهم و قابل حل نیستند و در گرو توجه به جریان آزاد علوم انسانی و البته باور به علم است. در کشور به این باور نرسیدیم علوم انسانی زمینه ساز توسعه و حلال مشکلات است. به تعبیر «دکتر اردکانی» که می‌گویند علوم انسانی زمینه نان و آب را فراهم می‌کند. به تعبیر ایشان توسعه بدون علوم انسانی ناممکن است.
وی ادامه داد: اگر امروز بشر در آرامش است به غیر از جنایت‌ها در خاورمیانه، آرامش چند دهه اخیر بیشتر محصول تلاش علوم انسانی است.
وزیر علوم گفت: آقای رئیس جمهور، فارابی بزرگ تلاش کرد فلسفه را به سیاست نزدیک کند تا جامعه معنای سعادت و خوشبختی را بچشد، امروز علوم انسانی برای بحران‌های علوم اجتماعی، آسیب اجتماعی برای تورم، پوشش، شکاف دولت برای قوانین دست و پاگیر و برای بورکراسی پیچیده مانع سرعت در تحولات و برای دولت فربه درمان دارد اما آیا این اعتقاد بین مدیران ما وجود دارد؟ آیا مدیران تنها متکی به تجربه خود هستند و تصمیمات بدون پشتوانه علمی اتخاذ می‌کنند.
سیمایی صراف اظهار داشت: آقای رئیس جمهور، جامعه در حال فقیر شدن نمی‌تواند به وفاق برسد کشور می‌تواند ثروتمند باشد اما توان حل مسئله را از دست داده است توسعه نیافته است یکی از آموزه های علوم انسانی فهم به موقع پایان یک سیاست است همان طور که قوانین پایانی دارد، سیاست‌ها هم پایان دارد در همه دنیا پایان سیاست‌ها سالانه صورت می‌گیرد حمکرانی پویا وقتی سیاست به او سیلی بزند به سیاست نادرست پایان می‌دهد.
وی افزود: خوب است موسسات پژوهشی مامور شوند و با اجرای پژوهشی در مسائل از محیط زیست تا حجاب نمره دهند حد نصاب تعیین کنند و اگر نمره کمتر بود سیاستگذاران و سیاستمداران در سیاست‌های خود تجدید نظر کنند بدانیم ناکامی سیاست، عار نیست اصرار بر سیاست ناکام، عار است. همان طور که در آموزش اسلامی اصرار بر گناه صغیر گناه عار است اصرار سیاست ناکارآمد عار است.
وزیر علوم گفت: پژوهش علوم انسانی اکنون پایان بسیاری از سیاست‌ها را به ما اعلام می‌کند، باید شنوا باشیم و صدای رسا را بشنویم حکمرانی علم را بشنویم. ناگفته نماند که علوم انسانی از آسیب در امان نمانده است، رشته ها و پژوهش های علوم انسانی باید آسیب شناسی و متناسب سیاست‌گذاری شود.
وی افزود: نظام ارزیابی باعث شد علوم انسانی تلاش خود را صرف خروجی کمی نه خروجی با کیفیت که محصول آیین‌نامه ارتقا است به کیفیت پژوهش‌ها آسیب زده است به لحاظ کمی قوی هستیم اما برخی پایان نامه‌ها غیر کاربردی هستند و از رویکرد مسئله محور دور هستند لذا اثربخشی کافی ندارد.
