تجمیع گونه های متنوع و مثال زدنی حیات وحش کشور در استان فارس

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها: فارس یکی از استان‌های پهناور کشور از نظر اقلیم و زیستگاه تنوع بالایی است و این استان دارای تالاب‌های زیادی دارد، گرچه برخی از آنها حال خوبی ندارند، اما باز هم زیستگاه گونه‌های مختلف پرندگان هستند و از اهمیت بالایی برخوردارند.

در حوزه حیات وحش از ۱۹۷ گونه پستاندار متعلق به ۱۰ راسته جانوری شناسایی شده در ایران، ۷۲ گونه متعلق به ۸ راسته در سطح مناطق مختلف استان فارس زندگی می‌کند.

پارک ملی بمو، پارک ملی قطرویه، منطقه حفاظت شده بهرام گور، میان جنگل فسا، هرمد لار، پناهگاه حیات وحش بختگان، منطقه شکار ممنوع خرمنکوه، مارگون. بهشت گمشده، بصیران اقلید، توت سیاه، دره باغ بوانات، میانکتل، بیدبیده آباده، پادنا و مل بلند فیروزآباد و کوه دراء ممسنی، چاه نفت، کوهستان و مزایجان داراب، کوه گرم جهرم، کوه هوا و تنگ خور از مهمترین مناطق حیات وحش استان فارس است.

گونه‌های شاخصی نظیر کل و بز، آهو، جبیر، گورخر آسیایی، گوزن زرد، قوچ و میش، گرگ، کفتار، گراز، تشی، روباه و شغال، پلنگ و خرس از مهمترین گونه‌های حیات وحش فارس است.

استان فارس در واقع یک ایران کوچک است

لیلا جولایی رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست فارس در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تنوع زیستی بالای استان فارس در سطح کشور گفت: وقتی از حیات وحش صحبت می‌کنیم منظورمان هم گونه‌های گیاهی و هم گونه‌های جانوری است، بنابراین استان فارس در واقع یک ایران کوچک است؛ چراکه اکثر گونه‌های حیات وحش کشور را در استان فارس داریم.

وی با اشاره به اینکه تنوع اقلیمی و آب‌وهوایی فارس سبب شده است ما بیشترین تنوع زیستی را داشته باشیم، ادامه داد: این تنوع اقلیمی سبب شده است ما طیف وسیعی از گونه‌های گیاهی و جانوری را در استانمان داشته باشیم مثلاً تمام گونه‌های گربه سان بجز گربه شنی را در استان داریم، یا اینکه در گذشته شیر ایرانی را در استان فارس داشتیم و یا اکنون گورخر آسیایی را در شرق استان داریم که گونه در حال انقراض جهانی است.

رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست فارس افزود: تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری استان نشان می‌دهد که چقدر مدیریت و حفاظت در این استان حائز اهمیت است.

حفاظت از حیات وحش فارس یک مقوله چند جانبه است

جولایی در ادامه در پاسخ به اینکه چگونه از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در فارس حفاظت می‌شود، گفت: حفاظت از حیات وحش فارس یک مقوله چند جانبه است یعنی ما باید راهکارهای متنوعی را برای حفاظت گونه‌ها در پیش بگیریم که در این میان، آموزش و ارتباط با جامعه محلی از یک طرف اهمیت دارد و یک جاهایی نیز بحث یگان حفاظت و حفاظت فیزیکی است که برای حیات انجام می‌شود مثل دستگیری متخلفان.

وی در ادامه با اشاره حفاظت بیشتر از برخی گونه‌های در حال انقراض همچون گوزن زرد ایرانی گفت: مثلاً در مورد گوزن زرد ایرانی که یک گونه در حال انقراض است، ناچار هستیم که آن را در فضای محصور در زیستگاه‌های مدیریت شده حفاظت کنیم و ما در مورد گوزن زرد در استان این کار را انجام داده‌ایم و سایت محافظت و تکثیر گوزن زرد، موفق‌ترین تکثیر و احیای گوزن زرد ایرانی در حال انقراض است، چنانچه طی ۲ سال گذشته توانستیم بخشی از این جمعیت را به زیستگاه منتقل کنیم یعنی کمک کنیم که در یک محیط طبیعی به حیات خود ادامه دهند.

جولایی افزود: در مورد گورخر آسیایی که فضای زیستگاهی محدودی دارد و در پارک ملی قطوریه زندگی می‌کند، تلاش کردیم بخشی از خسارت‌هایی که گورخر ایرانی به مزارع و باغات وارد می‌کند را از طریق بیمه کشاورزی پرداخت کنیم، چراکه همه گونه‌های حیات وحش زیستگاه‌هایشان با زیستگاه‌های انسانی همپوشانی پیدا کرده و به فضا نیاز دارند، به غذا نیاز دارند، به آب نیاز دارند و ممکن است به مزارع و باغ‌های مردم آسیب بزنند لذا موارد را از طریق صندوق بیمه کشاورزی پیگیری می‌کنیم و خسارات از صندوق بیمه به مردم پرداخت می‌شود.

وی ادامه داد: در بحث علوم انسانی نیز شرایط سختی مانند خشکسالی را در منطقه شاهد هستیم، به طور مثال در لارستان اصلاً بارندگی نداشتیم و اینها چالش‌هایی است که با آن درگیر هستیم.

‌گونه‌های حیات وحش فارس نیازمند مطالعه و تحقیق هستند

معاون محیط زیست فارس در ادامه به مباحث پژوهشی اشاره کرد و گفت: نیاز داریم در مورد بعضی گونه‌ها یک سری مطالعات انجام شود تا بتوانیم در مورد آنها تصمیم‌گیری کنیم.

جولایی در ادامه در پاسخ به مجوز شکار در برخی مناطق گفت: اگر قرار باشد شکاری انجام شود، باید در چارچوب قانون شکار و صید آن هم به نوبت انجام شود، یعنی اینگونه نیست که در هر شرایطی شکار مجاز باشد بلکه فصل شکار مشخص است و با توجه به ظرفیت مناطقی که جمعیت حیات وحش در آن خوب باشد، شکارچی‌های مجاز و قانون‌مدار را که به شکار علاقه‌مند هستند در فصل شکار که پاییز است، مجاز به شکار می‌دانیم.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت نقش مردم در بحث حفاظت از حیات وحش گفت: شعار امسال حیات وحش «تأمین اعتبار برای حفاظت از حیات وحش» است لذا سرمایه‌گذاری در حفاظت مردم از حیات وحش و سیاره زمین است، مثلاً وقتی گردشگر به شهری رفت و آمد داشته باشد وضعیت معیشت مردم تغییر می‌کند، پس وقتی یک سیستم زنده است، باید همه نکات آن به جا باشد، حیات وحش وضعیت خوبی داشته باشد، جنگل‌ها، بیابان‌ها، گیاهان وضعیت نرمالی داشته باشند یعنی بستر سالم‌تری برای زندگی مردم و برای رشد و توسعه یک کشور است پس بنابراین ما برای توسعه کشور به حیات وحش پویا نیاز داریم.

رویکرد سازمان محیط زیست مبتنی‌بر نقش مردم است

وی با اشاره به رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست در سال‌های اخیر گفت: رویکرد سازمان محیط زیست در سال‌های اخیر مبتنی‌بر نقش مردم است، در واقع مردم هم باید هم در منافع حفاظت مشارکت داشته باشند و هم در فعالیت‌های حفاظتی که انجام می‌شود، به طور مثال ما در فارس افرادی را داریم که خودجوش گروهی را تشکیل داده‌اند و از یک منطقه حفاظت می‌کنند و توانسته‌اند جمعیت حیات وحش را بهبود ببخشند. که این امر باعث شده افراد دیگر هم به حفظ طبیعت و حیات وحش در منطقه و روستای خود ترغیب شوند.