اینجا شهر کوزه گرهاست
به گزارش همشهری آنلاین، به گفته معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی، شهر کوزه کُنان یکی از کانونهای اصلی تولید صنایع دستی در آذربایجان شرقی است. فرشاد بهآفرین به همشهری میگوید: «در سال جاری کوزه کُنان به عنوان شهر ملی سفالگری در وزارت میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری به ثبت رسید.» کوزه کُنان یکی از شهرهای توابع شهرستان شبستر است و آنطور که بهآفرین توضیح میدهد دارای سابقه تاریخی است و سفالگری در این منطقه به شکل امروزی حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال قدمت دارد. او میگوید: «البته از لحاظ تاریخی و مستندهای باستانشناسی، سوابقی از شهر کوزهکنان به دست آمده، اما به دلیل اینکه پژوهشگاه باستان شناسی حفاری انجام ندادهاند، نمی توان به طور دقیق قدمت کوزه کنان را تخمین زد.» بهآفرین تاکید میکند: «آنچه محرز است، اینکه سفال گیری در شهر کوزه کنان به قرن گذشته برمی گردد و این صنعت دست به دست چرخیده و امروز هم شاهد سفالگری در این منطقه هستیم.»
دو نوع خاک
در آذربایجان شرقی برای سفالگری از ۲ نوع خاک استفاده میشود. معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی با تایید این موضوع میگوید: «یک نوع آن با خاک سفید است که در منطقه زنوز و تبریز رواج دارد و نوع دیگر آن با خاک رُس است که مربوط به شهر کوزه کنان میشود.» فرشاد بهآفرین میافزاید: «خاک رس از دامنه کوه میشو برداشت میشود.»
بازار فروش
به گفته معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی، حدود ۴۰ کارگاه سفالگری در شهر کوزه کنان وجود دارد. فرشاد بهآفرین میگوید: «در حال حاضر حدود ۱۰۰ سفالگر در شهر کوزه کنان فعال هستند و می توان گفت حدود ۴۰ کارگاه سفال گری در این منطقه فعال هستند.»
او درباره بازار فروش سفال این شهر هم توضیح میدهد: «بازار فروش سفال شهر کوزه کنان در آذربایجان شرقی بسیار است. همچنین سفال کوزه کنان در استانهای همجوار آذربایجان شرقی هم بازار دارد.»
مرکز فرآوری گل
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی با بیان اینکه با همکاری شهرداری کوزهکنان یک مرکز فراوری گِل و کارگاه سفالگری ایجاد شده است، میگوید: «این مرکز از سال ۱۳۹۴ توسط شهرداری کوزه کنان راه اندازی شد و همچنان فعال است. فعالیت این مرکز فراوری گِل است به طوری که خاک را فرآوری و اصلاح میکند تا کیفیت آن افزایش یابد.»
فرشاد بهآفرین اضافه میکند: «دورههایی هم برای دانش افزایی برگزار کردیم تا هنرمندان با لعاب های بهتر و چرخ کاری آشنا شوند و بتوانند بر روی سفال به راحتی نقاشی کنند. در واقع حال خوب سفال شهر کوزه کنان به دلیل اقدامات صورت گرفته با حمایت شهرداری و همت خود هنرمندان است.»
شغل آباء و اجدادی
کوزهگری شغل آباء و اجدادی اهالی کوزه کنان است و این منطقه یکی از مراکز اصلی سفالگری در سطح جهان محسوب میشود. در حفاریهای مختلف این شهر، کوزههای بزرگی که غالباً در حدود ۱۰۰ لیتر آب در خود جای میدهند به ضخامت ۷–۶ سانتیمتر به دست آمدهاست. هرچند هنوز قدمت دقیق سفالگری در این منطقه مشخص نیست اما سفالگری به شکل امروزی را به حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال قبل نسبت میدهند.