ایران حداقل ۵ محسن فخری زاده دیگر دارد | می خواهند ترامپ را به بازی بگیرند
همشهری آنلاین – گروه سیاسی: دولت ترامپ در ۲۳ ژانویه اعلام کرد «واقعا خوب خواهد بود اگر بدون نیاز به اقدام بیشتر، این موضوع حل شود»، در حالی که به آرامی مانند فردی که از پیشخدمت در مورد غذایش شکایت میکند، صحبت میکرد. در واقع، ترامپ به برنامه هستهای ایران اشاره داشت. «اقدام بیشتر» به حمله اسرائیل اشاره داشت. و اینکه آیا این موضوع میتواند «حل شود» شاید بزرگترین سوال روی میز کار رئیسجمهور جدید آمریکا باشد.
پایگاه هفتهنامه اکونومیست انگلیس در بخشهایی از یک گزارش نوشت:
اواخر سال گذشته (میلادی) ایران در حال تولید حدود ۷ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در هر ماه بود که فاصله کمی با سلاح اتمی دارد. اگر غنیسازی بیشتر شود، این میزان برای ساخت حدود ۲ بمب هستهای در سال کافی است.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به اکونومیست گفت «ظرفیت (غنیسازی اورانیوم ایران) به میزان ۷ برابر افزایش یافته است. برای همه اینها هیچ کاربرد غیرنظامی معقولی وجود ندارد.»
یک منبع اسرائیلی میگوید «اکنون حداقل ۵ یا ۶ فخریزاده وجود دارد و دسترسی به آنها بسیار سختتر است». به نظر میرسد برخی واحدها در برنامه ایران بدون اطلاع سیاستمداران در حال انجام تحقیقات (اتمی) هستند. گمان نمیرود ایران هیچ سایت غنیسازی مخفی دیگری جز نطنز و فردو داشته باشند، اما نگرانیهایی وجود دارد که ممکن است در حال انباشتن سانتریفیوژهای اعلامنشده برای استفاده در آینده باشد.
بسیاری در اسرائیل میخواهند به سایتهای هستهای ایران حمله شود تا از دستیابیاش به بمب جلوگیری شود. اما ایهود باراک، نخستوزیر سابق اسرائیل که روزگاری طرفدار چنین اقدامی بود، و دیگر سیاستمداران سابق اسرائیلی، استدلال میکنند که برنامه ایران اکنون به حدی پیشرفته و به عمق زیر زمین رفته که نمیتوان آن را از بین برد. ایهود باراک در اکتبر گفت: در عمل، شما نمی توانید بهراحتی آنها را به طور قابل توجهی به تاخیر بیندازید.
ترامپ متقاعد نیست. او اخیرا تأکید کرد: «آنها (ایرانیها) نمیتوانند یک سلاح هستهای داشته باشند، آنها متعصب دینی هستند». اما تحرکات اولیه او نشان میدهد که تمایلی به درگیری فوری ندارد. در عرض چند ساعت پس از به عهده گرفتن سمت، ترامپ برایان هوک، یک مقام تندرو که نماینده ایران در دوره اول ترامپ بود را اخراج کرد. او سپس محافظت امنیتی را از هوک و مایک پمپئو، وزیر سابق امور خارجهاش، برداشت. این هر ۲ نفر به دلیل تصمیم ترامپ برای ترور قاسم سلیمانی، یک ژنرال ایرانی، در سال ۲۰۲۰، هدف تهدیدات ترور ایران بودند.
بسیاری از نخستین منصوبهای ترامپ نیز به شدت مخالف درگیری آمریکا در خاورمیانه هستند. البریج کالبی، رئیس جدید سیاستگذاری پنتاگون، میخواهد ایالات متحده بر آسیا متمرکز شود. تندروها همچنین نگران این گمانهزنیها هستند که ترامپ ممکن است استیون ویتکاف، یک سرمایهگذار املاک که به عنوان فرستاده در خاورمیانه خدمت میکند را به عنوان فرستاده در امور ایران نیز منصوب کند.
ترجیح ترامپ از سرگیری «فشار حداکثری» بر ایران با اضافه کردن و اجرای تحریمهاست. سوال این است که به چه هدفی؟ رئیسجمهور آمریکا باید تصمیم بگیرد که تا کجا میخواهد برنامه ایران را کاهش دهد و آیا میخواهد محدودیتهایی فراتر از آنچه در توافق هستهای (JCPOA) وجود دارد، مطالبه کند؟؛ توافقی که او در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد و عملا نابودش کرد.
گروسی مطمئن است که آژانس میتواند سیستمی برای «بررسی» مسیرهای مختلف ایران به سمت بمب طراحی کند، اگرچه او هشدار میدهد که آژانس اکنون در مورد تامین اجزای سانتریفیوژهای ایران «تقریبا در تاریکی» است. ترامپ همچنین باید تصمیم بگیرد که آیا میخواهد فقط بر مسائل هستهای تمرکز کند یا همچنین مشکلات منطقهای مانند حمایت ایران از گروههای مسلح را نیز در نظر بگیرد.
گروسی، که در نوامبر به ایران سفر کرده بود، میگوید که در مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، «تمایل به تعامل با ما بهطور سازنده و جامع» را مشاهده کرده است.
اکونومیست همچنین مدعی شد: پزشکیان یک رئیسجمهور ضعیف است که در سیاست هستهای نفوذ چندانی ندارد، اما حتی کسانی که قدرت واقعی تصمیمگیری دارند، دلیلی برای توافق دارند. رهبران ایران از ناپایداری ترامپ نگرانند. آنها همچنین در شرایط اقتصادی بدی هستند.
یک مقام اطلاعاتی اسرائیل گفت: آنها سعی خواهند کرد ترامپ را در مذاکرات به بازی بگیرند.
گروسی گفته بود «ما در حال کار در برابر یک جدول زمانی بسیار فشرده هستیم.» طبق توافق هستهای (JCPOA)، بریتانیا، فرانسه و آلمان، ۳ عضو باقیمانده غربی توافق میتوانند رای دهند تا تمام تحریمهای قبل از ۲۰۱۵ علیه ایران دوباره اعمال شوند، حرکتی که در دسامبر به آن تهدید کردند. اگر آنها تا اکتبر این کار را نکنند، این توانایی را از دست میدهند.
ایران گفته ممکن است در پاسخ (به فعالسازی مکانیسم ماشه) از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای خارج شود.
در حال حاضر هیچ اجماعی بین لندن، پاریس یا برلین وجود ندارد. اگر اسرائیل معتقد باشد که ایران در حال تلاش پنهانی برای دستیابی به بمب است، جدول زمانی همچنین ممکن است کوتاهتر شود. مانند ایران، متحدان آمریکا نیز در حال انتظارند تا ببینند ترامپ چگونه به مذاکرات نزدیک میشود. او در ۲۳ ژانویه گفت «امیدوارم ایران توافقی انجام دهد و اگر آنها توافقی نکنند، اشکالی ندارد.»