از درد کمرچه می دانید
دکتر اکبر خدابنده با بیان اینکه کمردرد از نظر زمانی به حاد (کمتر از ۶ هفته) و مزمن (بیشتر از ۳ ماه) تقسیمبندی می شود، افزود: دردهای حاد، معمولاً اهمیت بالینی زیادی ندارد، مگر اینکه همراه با عوامل خطر (مانند علائم هشداردهنده) باشد. درمان این نوع کمردرد بیشتر حمایتی است، اما کمردرد مزمن، دردهایی که بیش از سه ماه طول میکشند و نیاز به بررسی دقیقتر دارند.
وی با اشاره به تقسیم بندی درد کمر، بر اساس علائم بالینی ادامه داد: دردهای مکانیکال با حرکت بدتر میشوند و اغلب ناشی از مشکلاتی مانند دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی، یا شکستگیها هستند، دردهای التهابی با استراحت بدتر شده و با حرکت بهبود مییابند. چنین دردهایی میتوانند نشاندهنده بیماریهای عمومی مانند آرتریت روماتوئید یا دیگر بیماریهای روماتیسمی باشند.
دلایل کمردرد
سرپرست بیمارستان امام علی (ع) بجنورد با اشاره به دلایل مختلف کمردرد، عنوان کرد: یکی از شایعترین دلایل، مشکلات دیسک کمر است، این مشکل معمولاً با درد در ناحیه کمر آغاز میشود و ممکن است به اندام تحتانی سرایت کند، این دردها معمولاً حالت سوزشی دارند و در بخشهای مختلف مانند ساق پا، کف پا و دیگر قسمتهای اندام تحتانی احساس میشوند.
وی افزود: سیاتیک، که بلندترین عصب بدن است و از ۵ ریشه عصبی تشکیل شده، یکی دیگر از دلایل کمردرد محسوب میشود. اگر یکی از این ریشهها تحت فشار قرار گیرد، در طول مسیر این عصب احساس درد ایجاد خواهد شد.
علائم هشداردهنده
دکتر خدابنده بر اهمیت توجه به علائم هشداردهنده تأکید کرد و گفت: برخی از این علائم نیاز به بررسی فوری دارند که شامل دردهای شبانه، افراد مبتلا به سرطان و بیماران دارای سندرم کودا اکوینا می شوند.
وی دلیل دردهای شبانه را اغلب نشانهای از مشکلات التهابی ذکر کرد و ادامه داد: در افرادی که سابقه سرطان دارند، دردهای کمر ممکن است به دلیل متاستاز به ستون فقرات باشد و نیاز به بررسی فوری دارند.
وی تصریح کرد: افرادی که علائمی مانند بیحسی در ناحیه تناسلی و بیاختیاری ادراری دارند مشکوک به سندرم کودا اکوینا (Cauda Equina Syndrome) یک وضعیت اورژانسی هستند و نیاز به جراحی فوری (ظرف ۴۸ ساعت) دارند، در غیر این صورت، عوارض آن ممکن است تا پایان عمر باقی بماند.
عواملی که کمردرد را تشدید میکنند
این پزشک متخصص استرس و اصظراب و نشستن طولانی مدت را از عوامل تشدید کننده کمر درد بیان و خاطرنشان کرد: افرادی که دچار استرس و اضطراب هستند، معمولاً دردهای فراگیر بیشتری را تجربه میکنند و این شرایط میتواند دردهای کمری را نیز تشدید کند. همچنین نشستن طولانی و غیر اصولی، بهویژه در حالتی که قوس طبیعی ستون فقرات تغییر کند، میتواند باعث ایجاد یا تشدید کمردرد شود.
راهکارهای پیشگیری و درمان
دکتر خدابنده تأکید کرد: ورزش، به ویژه تقویت عضلات ستون فقرات، نقش کلیدی در پیشگیری و کاهش دردهای کمری دارد. ورزشهایی مانند شنا و تمرینات عضلانی اگر بهصورت اصولی انجام شوند، به بهبود وضعیت ستون فقرات کمک میکنند.
وی اصلاح وضعیت نشستن را مورد تاکید قرار داد و گفت: نشستن صحیح با حفظ قوس طبیعی ستون فقرات در پیشگیری از مشکلات دیسک کمر اهمیت بسیاری دارد.
دکتر خدابنده توصیه کرد در هنگام کمر درد از مصرف مسکنهای قوی اجتناب شود و در صورت عدم وجود مشکلات گوارشی یا کلیوی، از مسکنهای معمولی برای کاهش درد استفاده شود.
دکتر خدابنده با تأکید بر عدم استفاده از روشهای سنتی برای درمان کمردرد، اظهار کرد: تشخیص و درمان باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود و در صورتی که دردهای کمری با علائم جدی همراه باشد، انجام تصویربرداریهایی مانند MRI ضروری است، اما در بسیاری از موارد نیازی به این بررسیهای پرهزینه نیست.