مادرانگی، شهامت و نگاه اجتماعی به جنگ در «تب ناتمام»

خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ شیما ناصری: کتاب «تب ناتمام» به قلم زهرا حسینی مهرآبادی، روایتی است از زندگی شهلا منزوی، مادر جانباز شهید حسین دخانچی که هم فراز و نشیب‌های زندگی یک مادر شهید را به تصویر می‌کشد و هم از از زاویه‌ای تازه و انسانی به مسائل دفاع مقدس و جنگ ایران و عراق می‌پردازد. این‌کتاب توسط انتشارات حماسه‌ یاران منتشر شده است.

مخاطب «تب ناتمام» با زندگی زنی آشنا می‌شود که در مسیر تربیت فرزندان و حمایت از آنان از هیچ فداکاری فروگذار نکرده است. زندگی این زن که رنج‌های فراوانی به دوش کشید، نمادی از استقامت و پایداری مقابل مشکلات است. کتاب، خاطرات و روایات او را با زبان ادبی و دقیق بیان می‌کند و از خاطرات کودکی حسین دخانچی تا زمان شهادتش، مسیری پر از امید، عشق، و در نهایت فراق را به تصویر می‌کشد.

کتاب در قالبی روایی و مستند نگاشته شده و نویسنده تلاش کرده با حفظ سادگی در بیان، احساسات و تجربیات شخصی شخصیت اصلی یعنی شهلا منزوی را به مخاطب منتقل کند. لحن داستان از یک سو مملو از حس مادرانه است و از سوی دیگر از فشارها و رنج‌هایی که در طول جنگ تحمیل شده، پرده برمی‌دارد. «تب ناتمام» از چند فصل تشکیل شده که هر یک به یکی از مراحل مهم زندگی خانم منزوی و خانواده‌اش می‌پردازد. در این فصل‌ها به دوران کودکی حسین دخانچی، نحوه آشنایی شهلا منزوی با همسرش، تربیت فرزندان در شرایط جنگی، و در نهایت مصیبت از دست دادن عزیزان اشاره می‌شود. هر فصل هم با نگاهی عاطفی و روان‌شناختی نوشته شده و نویسنده فضای پرتنش جنگ را در کنار عشق و ایثار خانواده‌ها به تصویر کشیده است.

مادرانگی و شهامت

یکی از محوری‌ترین موضوعات‌ این‌کتاب، تصویر کردن نقش مادران در دوران دفاع مقدس است. شهلا منزوی به عنوان نماد یک مادر مقاوم و صبور، تمام تلاش خود را برای تربیت فرزندانی که عشق به وطن و ارزش‌های انسانی در وجودشان نهادینه شده بود، به کار برده است. او نه تنها حسین، بلکه سایر فرزندانش را نیز با همین روحیه بزرگ کرد و در شرایط سخت جنگی، برای آنها پناهگاهی از عشق و امنیت فراهم ساخت.

مساله‌ای که نویسنده آن را پیش روی مخاطب می‌گذارد، این است که شهلا منزوی چگونه با وجود تمام مشکلات و سختی‌ها، امید و استقامت خود را حفظ کرده و هرگز از پای ننشسته است. زندگی او سرشار از لحظات تلخ و شیرین است؛ از شیرینی لبخندهای فرزندانش تا تلخی وداع‌های ابدی. اما چیزی که در تمام این مسیر باقی می‌ماند، عشق و ایثار بی‌پایان یک مادر است.

نگاه اجتماعی به جنگ

زهرا حسینی مهرآبادی در این کتاب، تنها به جنبه‌های شخصی زندگی شهلا منزوی بسنده نکرده است. او نگاهی اجتماعی و تاریخی نیز به ماجرای جنگ و تأثیرات آن بر خانواده‌ها دارد. به این‌ترتیب «تب ناتمام» به نوعی یادآور این نکته است که جنگ تنها در میدان نبرد رخ نمی‌دهد، بلکه خانواده‌ها به‌ویژه مادران نیز در خط مقدم این نبرد روحی و روانی قرار دارند. آنها نه تنها با از دست دادن عزیزانشان، بلکه با زخم‌های روحی و روانی جنگ نیز دست و پنجه نرم می‌کنند.

این کتاب از جهاتی به زندگی بسیاری از مادران شهدا و جانبازان شباهت دارد؛ زنانی که در سکوت و با دردهای ناپیدا زندگی کردند و گاهی در دل تاریخ فراموش شدند. با این حال، نویسنده با قلمی روان و هنرمندانه، تلاش کرده است تا بخشی از این روایت‌های نانوشته را به تصویر بکشد و صدای آنها را به گوش جامعه برساند.

خاطرات و لحظات برجسته

یکی از ویژگی‌های برجسته این کتاب، پرداختن به خاطرات و لحظات خاص زندگی حسین دخانچی است. نویسنده به دقت جزئیات این خاطرات را بیان کرده است؛ از نخستین روزهای کودکی و بازی‌های حسین تا روزهایی که او به عنوان یک جانباز جنگی در میدان‌های نبرد حضور داشت. این بخش‌ها به خواننده اجازه می‌دهند با شخصیت حسین دخانچی بیشتر آشنا شود و درک عمیق‌تری از فداکاری‌ها و رشادت‌های او پیدا کند.

به عنوان مثال، یکی از لحظات تأثیرگذار کتاب، مربوط به روزی است که شهلا منزوی از مجروحیت حسین باخبر می‌شود. این لحظه با تمام جزئیات احساسی و روانی توصیف شده و مخاطب را به عمق اضطراب و درد یک مادر فرو می‌برد.

نویسنده در این‌فراز از کتاب، با اشاره به نحوه شهادت حسین و واکنش خانواده‌اش، توانسته لحظه‌ای تلخ و دردناک را به صورتی ملموس و واقع‌گرایانه به تصویر بکشد.

نقش شهیدان در جامعه

یکی از موضوعات ضمنی کتاب، جایگاه شهیدان در جامعه است. زهرا حسینی مهرآبادی با روایت زندگی حسین دخانچی و مادرش، به نوعی به این موضوع پرداخته که شهیدان تنها در میدان نبرد حضور ندارند، بلکه پس از شهادت نیز نقش مهمی در فرهنگ و تاریخ جامعه ایفا می‌کنند. این کتاب به مخاطب یادآوری می‌کند فداکاری‌های شهیدان باید همیشه در خاطر جامعه باقی بماند و آنها نمادی از استقامت و ایثار در تاریخ ما هستند.

«تب ناتمام» کتابی است که به روایت یکی از هزاران داستان ناگفته مادران شهیدان و جانبازان می‌پردازد. این اثر، ترکیبی از احساسات عمیق مادرانه، لحظات پرتنش جنگ، و تصویری از استقامت و ایثار است.

این کتاب، خواننده را به تفکر وا می‌دارد؛ تفکری درباره مفهوم ایثار، مادرانگی، و نقش خانواده‌ها در دوران جنگ. همچنین یادآوری می‌کند چگونه زندگی شخصی انسان‌ها با تحولات بزرگ اجتماعی و تاریخی پیوند می‌خورد و چگونه می‌توان از دل رنج‌ها و فداکاری‌ها، به ارزش‌هایی چون عشق و امید رسید. پس می‌توان علاوه بر علاقه‌مندان به ادبیات دفاع مقدس، آن را به کسانی که دغدغه‌های انسانی دارند، پیشنهاد کرد.