به دنبال امید در زندگی یک مادر نابینا بودم

همشهری آنلاین: با آغاز هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های جشنواره سینما حقیقت، مهدیه سادات محور با مستند «چاو» در این دوره حضور دارد. این مستندساز توانست دو سال پیش در جشنواره سینما حقیقت با مستند «عزیز» جایزه بهترین فیلم را از داوران بگیرد.

کارگردان مستند «چاو» این بار با فیلم مستند «چاو» به جشنواره آمده، وی درباره فیلمش به همشهری می‌گوید:این فیلم درباره مادر نابینایی رفته است که با وجود چالش‌های ناشی از نابینایی، با اراده و توانمندی، مسیر مادرانه خود را ادامه می‌دهد. مستند «چاو» از سری مجموعه «پا به ماه»، در خانه هنری رسانه‌ای دیما تولید شده و از آثار بخش مسابقه هجدهمین جشنواره سینما حقیقت است.
سادات محور درباره چگونگی انتخاب سوژه این فیلم می‌گوید:در مجموعه مستند «پا به ماه» همواره به دنبال روایت جنبه‌های انسانی زندگی افراد در شرایط مختلف بوده ام. هدف من از ساخت «چاو» نیز ایجاد تصویری از توانمندی و امید در مخاطب است. برخلاف بسیاری از مستندها که با نگاه ترحم‌آمیز به سوژه‌ها پرداخته می‌شود، در «چاو» تلاش کردم داستان را از زاویه‌ای روایت کنم که احساس توانمندی و امید به زندگی در مخاطب ایجاد شود.

این کارگردان در پاسخ به این که چالش های ساخت «چاو» چه بود، عنوان می‌کند: «ارتباط برقرار کردن با سوژه در مستندهای سوژه‌ محور می‌تواند زمان‌بر باشد. پروسه جلب رضایت الهام برای فیلمبرداری تقریبا سه ماه طول کشید که این زمان برای ایجاد اعتماد و فضایی امن برای سوژه ضروری بود.»
وی درباره سوژه فیلم جدید خود می‌افزاید:تصمیم گرفتم تا موضوع معلولیت مادران به ویژه مادران نابینا یا ناشنوا را در نظر بگیرم. با تحقیقات فراوان به سنندج رسیدیم و مادر نابینایی به نام الهام را پیدا کردیم که همسرش سیامک نیز مشکلات بینایی داشت. ۹ ماه بارداری برای هر مادری تجربه‌ای است که لحظه به لحظه با آن زندگی می‌کند. حالا برای یک مادر نابینا این تجربه چگونه است؟ این سوال برای من در ساخت مستند بسیار مهم بود و نیاز به روایت‌های بیشتری داشت تا بتوانم آن را به یک فیلم تبدیل کنم.
مهدیه محور خصوص همچنین توضیح می‌دهد:این فیلم قصد دارد تصویری از توانمندی الهام مادر نابینا ارائه دهد. انتخاب زاویه ‌دید فیلمساز در این‌گونه آثار نقشی کلیدی دارد. من به عنوان فیلمساز باید انتخاب می‌کردم از کدام زاویه به قصه نگاه کنم و چه نگاهی به روایت داشته باشم.
او همچنین درباره نقطه‌عطف‌های مستند «چاو» اضافه می‌کند: در مستند «چاو»، داستان دو نقطه عطف دارد. نقطه عطف اول مربوط به انتخاب الهام و سیامک در مورد بارداری و تصمیمی که باید می‌گرفتند، است. نقطه عطف دوم در یک سوم پایانی فیلم رخ می‌دهد که الهام با نگرانی‌های جدیدی رو به رو می‌شود. این نگرانی‌ها بخشی از روند بارداری است که هیچ مادری نمی‌تواند آن را با آرامش کامل پشت سر بگذارد. این فیلم سختی‌ها و نگرانی‌ها را به تصویر می‌کشد، اما در عین حال بر اساس قدرت و امید مادرانه ساخته شده است.
مهدیه سادات محور در پاسخ به مدت زمان تولید مستند می‌گوید: پروسه جلب رضایت سوژه برای همکاری در فیلم‌برداری زمان‌بر است. در این پروژه، سه ماه زمان صرف جلب رضایت الهام شد. این زمان برای ایجاد ارتباط و فضایی امن برای سوژه ضروری بود. پس از برقراری ارتباط با الهام و کسب اعتماد او، فیلمبرداری آغاز شد. این پروسه حدود ۷ ماه به طول انجامید و پس از آن پست‌پروداکشن فیلم نیز زمان زیادی را به خود اختصاص داد.

این کارگردان در توضیح همکاری با نویسنده در تولید مستندهایش توضیح می‌دهد:ایده استفاده از نویسنده برای من شخصا ایده موفقی بود. نویسنده می‌تواند با کلمات بازی کند و به تدوینگر کمک کند تا پلان‌ها را به‌گونه‌ای کنار هم بچیند که داستان به درستی روایت شود و فیلم ریتم مناسبی پیدا کند.
محور در پایان با اشاره به به ساختار مجموعه مستند «پا به ماه» اضافه می‌کند:در این مجموعه به دنبال روایت داستان‌های مادرانی از اقشار مختلف جامعه بوده‌ایم که در هر قسمت به جنبه‌های خاص زندگی آنها پرداخته‌ایم. در «پا به ماه»، همه داستان‌ها حول یک محور مشترک یعنی بارداری و تولد فرزند می‌چرخد، اما تفاوت‌ها در شرایط و انتخاب‌های مختلف مادران موجب منحصر به فرد شدن هر داستان می‌شود.