توصیه دین اسلام به مشورت ؛ تفسیر آیه ۳۸ سوره شورا

حجت الاسلام محمد علی ملکیان در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه از امام صادق (ع) نقل است که رسول الله (ص) درباره هیچ چیزی که گذشته بود، «ای کاش» نمی‌گفتند، ابراز کرد: یکی از دلایل این امر نیز آن است که ایشان در امور سیاسی و اجتماعی و در زندگی خودشان همواره اهل مشورت گرفتن بودند.

وی با بیان اینکه مشورت یکی از دستورات خداوند متعال است که در آیه ۳۸ سوره شورا می‌فرمایند «وَأَمْرُهُمْ شُورَیٰ بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ کارشان را به مشورت یکدیگر انجام می‌دهند و از آنچه روزی آنها کردیم (به فقیران) انفاق می‌کنند»، افزود: خداوند متعال بارها انسان را به مشورت توصیه کرده است و با توجه به آیات قرآن کریم بد نیست که انسان از خودش سوال کند که تا چه میزان اهل مشورت گرفتن است؟

معاون اداره کل تبلیغات اسلامی استان سمنان ضمن طرح این سوال که آیا مشورت فقط برای زمانی که است که انسان دچار تحیّر و مشکل می‌شود؟ گفت: ما باید بدانیم که مشورت می‌تواند در تمام شئون زندگی کاربرد داشته باشد همچنین آنچه از سیره اهل بیت (ع) بر می‌آید این است که مشورت کردن جزئی از زندگی آنان بوده است مشورت گاهی خاصیت رفع تحیر دارد و گاهی وقت‌ها مشورت کردن خاصیت همراه کردن عقاید دیگران در کاری که قرار است صورت گیرد، دارد.

ملکیان با بیان اینکه گاهی مشورت خاصیت تحلیل نگاه و شخصیت طرف مقابل را می‌دهد و در برخی موارد نیز جنبه شخصیت دادن به فرد مقابل را دارد مانند مشورتی که حضرت ابراهیم (ع) با فرزندش اسماعیل (ع) داشت تا هم به فرزند خودش شخصیت بدهد و هم فرزند خودش را در تکلیف و آزمون الهی سهیم دانست، بیان کرد: توصیه شده که انسان با افراد بخیل و ترسو مشورت نکند زیرا مشورتی که انسانی می‌دهد قاعدتاً از درون شخصیت و تفکر خودش بیرون می‌آید و در نتیجه آدم ترسو انسان را از کارهای مهم برحذر می‌دارد و انسان‌های بخیل هم آدمی را نسبت به کارهایی که می‌خواهد انجام دهد بدبین خواهند کرد و غیر از این حتی با دشمن هم می‌توان مشورت کرد تا میزان کینه و دشمنی او را نسبت به خودمان بسنجیم.

وی با بیان اینکه مشورت کردن یک فضیلت و دستور الهی است که اهل بیت (ع) به آن پایبند بودند و به آن عمل می‌کردند، افزود: مشورت کردن یک انسجام اجتماعی نیز می‌تواند ایجاد کند و در نتیجه می‌توان گفت جنبه عمومی نیز دارد همچنین مشورت در یک خانواده می‌تواند انسجام را به خانواده هدیه دهد و افراد را در کارهای خیر و درستی که می‌خواهند انجام دهند، شریک می‌کند لذا باید در امور مختلف می‌بایست مشورت کرد و با کمک جمع تصمیم گرفت.

معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان سمنان با بیان اینکه باید تلاش کنیم که در خانواده و محل کار و زندگی‌مان به خرد جمعی نیز بها بدهیم و قبل از تصمیم‌گیری درباره مسائل مختلف نظر مابقی افراد را هم جویا شویم و با تبادل نظر سعی کنیم که نظرمان را به کسی تحمیل نکنیم، گفت: نباید فراموش کرد که در مشورت گرفتن هدف اصلی و غایی رسیدن به تصمیم درست است نه اینکه صرفاً بخواهیم عقیده خودمان را تحمیل کنیم همچنین مشورت سبب می‌شود که انسان به نتایج خوبی برسد.