از هیاهو در برابر هیچ جشنواره «تجسمی فجر» تا طراحی سنگ مزار سیدمقاومت
خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ هنرهای تجسمی یکی از عرصههای هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاقها را دارد اما عموماً نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع میشود. در سلسله گزارشهای «هنرهای تجسمی در هفتهای که گذشت» درصدد هستیم تا گوشهای از این مهجور بودن را جبران کنیم. هرچند جمعهها روز تعطیل محسوب میشود اما در این روز، نمایشگاههای هنرهای تجسمی آغاز به کار میکنند و هنرمندان تجسمی اعم از نقاشان، مجسمهسازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیستها، خوشنویسان و … تلاشها و فعالیتهای اخیر خود را در قالب یک نمایشگاه هنری به منصه ظهور میگذارند.
«آدینه» روز نانوشته آغازین بر نمایشگاههای هنری است و البته که به دلیل تعطیل بودن اکثر مشاغل، فرصتی مغتنم برای تماشای این آثار هنری توسط اقشار مختلف مردم را فراهم میکند. بر این اساس، نگاهی به اتفاقات هنرهای تجسمی هفته و همچنین برخی نمایشگاهها و رویدادهای هفته خواهیم داشت.
«تجسمی فجر» به پایان رسید / هیاهویی بزرگ در مقابل کمترین کارکرد
هفدهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر که دهه سوم بهمن با بخشهای مختلفی شامل بخش استانی «سرزمین من»، نمایشگاه «گنجینهها» شامل آثار درویش عبدالمجید طالقانی و علی اکبر گلستانه، نمایشگاه عکس میشل ستبون با عنوان «یادداشتهای یک دوربین»، نمایشگاه آثار کیوریتوری «درخت زرین» و بخش «جشنها و جشنوارهها» در این دوره برگزار شد، روز ۴ اسفند در برنامهای قریب الوقوع، با برگزاری مراسم اختتامیه به پایان رسید و در این مراسم برگزیدگان استانی مورد تقدیر قرار گرفتند. همچنین به دلیل حضور پررنگ زهرا بهروزآذر معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور در برنامههای معاونت هنری، از زنان برتر استانی نیز قدردانی شد. بخش تجلیل از فعالان هنرهای تجسمی نیز در این دوره مورد توجه قرار گرفت.
اما با این حال، به نظر میرسد که هیاهوی این دوره از جشنواره تجسمی فجر بیش از کارکرد و عملکرد آن بوده است و تنها برای اینکه جای خالی برگزاری آن حس نشود، برگزار شد. برای مثال، بخشی از جشنواره هنرهای تجسمی فجر که نسبت آن را با «فجر انقلاب» نشان می دهد، به گفته امیر راد یکی از مدیران جشنواره در گفتگو با خبرنگار مهر، نمایشگاه «یادداشتهای یک دوربین» با نمایش مجموعه عکسهای میشل ستبون عکاس فرانسوی از روزهای انقلاب است اما این نمایشگاه، بارها در ایران برگزار شده است که اولین بار نیز در دومین و سومین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر (که سیدعباس میرهاشمی دبیرکل جشنواره بود) در موزه هنرهای معاصر تهران و موزه هنرهای معاصر اهواز روی دیوار رفت.
این نمایشگاه بخشی از جشنواره هنرهای تجسمی فجر بود که روز ۱۲ بهمن ۱۳۸۹ در گالری شماره یک موزه افتتاح شد. همچنین سال ۱۳۹۲ نیز میشل ستبون که برای داوری آثار دومین جشنواره بینالمللی عکس «رژان» به ایران آمده بود، نمایشگاهی از آثارش را به نمایش گذاشت. نمایشگاه آثار میشل ستبون باز هم در سالهای ۱۳۹۸ در باغ موزه دفاع مقدس و ۱۳۹۹ در برج آزادی به نمایش درآمده است.
بخش استانی جشنواره تجسمی فجر که در دوره هفدهم با عنوان «سرزمین من» شناخته میشود، در سالهای قبل با عنوان «تجسم هنر» و با رویکردی مشابه امسال برگزار میشد، بنابراین نمیتوان تفاوتی بر برگزاری آن قائل شد. بخشهای «گنجینهها» و «جشنها و جشنوارهها» نمایشگاههایی بودند که برای اولین بار در این دوره برگزار میشدند که به نظر میرسد با توجه به رویکرد معاونت هنری به منظور تعامل حداکثری با هنرمندان همه حوزهها شکل گرفته است، هرچند به نظر میرسد در این ۲ بخش هنرمندان رشتههای سرامیک کمترین تاثیر را داشتند.
بخش «درخت زرین» را شاید بتوان جدیترین بخش این دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر قلمداد کرد، چراکه شامل آثاری جدید از هنرمندان هنرهای تجسمی بود، آثاری که با انتخاب کیوریتور ارشد این بخش جمشید حقیقت شناس گردآوری شده بود. البته انتقاداتی به این نمایشگاه نیز وارد است و به نظر میرسد این نمایشگاه در حد و اندازههای رویداد بزرگ «تجسمی فجر» نبود. مشابه این نمایشگاه شاید چند پله بالاتر از آن را در چهاردهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر شاهد بودیم، دورهای که جمشید حقیقت شناس نیز به عنوان کیوریتور حضور داشت و آثاری به مراتب باکیفیتتر دیدیم هرچند تعدادشان کمتر بود.
گشایش نمایشگاهی از آثار نفیس تشعیر در حوزه هنری
نمایشگاه نگارگری «زرین بوم» عصر دوشنبه ۶ اسفند با حضور هنرمندان نگارگر و نقاش در گالری عالی حوزه هنری افتتاح شد.
این نمایشگاه شامل ۳۷ کار تشعیر و ۳ کار حجمی با موضوع حیوانات است که یک نوع شیوه اجرایی در نگارگری را به نام تشعیر معرفی میکند. تشعیر قابلیتهایی دارد که در آن میتوان یک موضوع را با شیوهای ساده و بدون رنگهای مختلف، با طلا روی زمینه تیره کار کرد که در واقع هدف اصلی از برگزاری نمایشگاه همین موضوع است.
نمایشگاه «زرین بوم» تا ۱۵ اسفند شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ تا ۱۸ در گالری عالی حوزه هنری میزبان علاقهمندان خواهد بود.
افتتاح بیست و یکمین تصویر سال و جشنواره فیلم تصویر
نمایشگاه آثار منتخب بیست و یکمین جشن تصویر سال که در بخشهای گرافیک (تصویرسازی و پوستر)، کاریکاتور و عکس برگزار میشود، روز سه شنبه ۷ اسفند در گالریهای خانه هنرمندان ایران افتتاح شد. همچنین بخش سینمای این رویداد که با عنوان جشنواره فیلم تصویر شناخته میشود نیز شامگاه همان روز با اکران فیلم مستند «آببندان» آغاز شد و قرار است تا ۲۰ اسفند برقرار باشد.
در این دوره برای اولین بار بخشهای «تک درخت» و «محیط زیست» به رویداد اضافه شده است و دبیری بخش محیط زیست برعهده محسن خانجهانی است که در این بخش فیلمهای کوتاه و مستند کوتاه و بلندی با موضوعات محیط زیستی مورد توجه قرار گرفتند.
همچنین هر بخش این دوره از رویداد، با اهدای جایزه ویژهای به نامهای ماندگار هر حوزه؛ کامبیز درمبخش، بهمن جلالی، مرتضی ممیز و عباس کیارستمی به برگزیده اصلی هر بخش اهدا میشود.
وقتی مسعود نجابتی طراحی سنگ مزار سید مقاومت را انجام داد
در هفتهای که گذشت، همزمان با مراسم تشییع پیکر شهید سیدحسن نصرالله در لبنان، مسعود نجابتی یادداشتی در اختیار خبرگزاری مهر قرار داد که در آن درباره طراحی سنگ مزار این شهید بزرگوار خبر داده بود.
در بخشی از یادداشت نجابتی آمده است: «طرح اولیه سنگ مزار، تصویری از «کعبه» در ذهنها تداعی میکرد! هر طرحی که داده میشد، بیم آن بود که دستمایه تبلیغات دشمن شود. از طرفی میدانستیم دوستان لبنانی، ذائقهای مدرن دارند و نه سنتی! کلی «اتود» زدیم، اما رضایتمند نبود. انگار معماری میخواست ما را به چالش بکشد: «یا مدرنیته را فریاد بزن، یا سنت را! که یاد طرحی افتادم که سالها پیش برای گنبد مصلای تهران کشیده بودم؛ طرحی از «شهادت ثلاثه» با خطوط معقلی که پذیرفته نشد و به بایگانی رفت، اما امروز …
طرحها را متناسب با ابعاد سازه مزار تغییر دادم و روی دیوارههای مزار سید گستردم. با خود گفتم: «این طرح، قرار بود در تلفیق گنبد مصلی تهران باشد، اما تقدیر چنین شد که همنشین مزار سید عزیز شود در بیروت.»
یادداشت کامل مسعود نجابتی را میتوانید اینجا بخوانید.
آغاز نمایشگاههای هنری در آدینه
نمایشگاه نقاشیها، مجسمهها و آثار چاپی آیدین آغداشلو به همراه رونمایی از نخستین مونوگراف بینالمللی این هنرمند در گالری بی، نمایشگاه «فست فوروارد» در گالری ایرانشهر، نمایشگاه «درخت طوبی به دو روایت» در گالری پروژههای آران، نمایشگاه «مجنتا» در گالری سو، نمایشگاه «اتاق شماره ۳۸» در گالری هما، نمایشگاه «اتاق خالی» در گالری امکان، نمایشگاه «ماهی بودن» در گالری نگر، نمایشگاه «شام نخوردنی ولی پوشیدنی» در گالری والی و نمایشگاه «ایران شما» در گالری نیان از جمله نمایشگاههایی است که عصر جمعه ۱۰ اسفند افتتاح میشوند.