«گنبد آهنین» و چالش‌های قدیمی دفاع موشکی آمریکا
ارتباط فردا: «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال توسعه نسل بعدی سپر دفاع موشکی این کشور با سامانه‌های رهگیری فضایی است. این پروژه ادامه طرح نیمه‌کاره «رونالد ریگان» موسوم به «جنگ ستارگان» خواهد بود.
وبگاه خبری آمریکایی بیزینس اینسایدر در گزارشی با این مقدمه درباره برنامه ترامپ برای تقویت دفاع موشکی آمریکا نوشت: او قصد دارد به منظور حفاظت کشور از حملات توپخانه‌ای و موشکی، اقدام تازه‌ای موسوم به «گنبد آهنین برای آمریکا» انجام دهد که نام آن برگرفته از سامانه دفاع موشکی گنبد آهنین اسرائیل است. اگرچه، ترامپ نگران تهدیداتی جدی‌تر، به‌ویژه موشک‌های بالستیک، کروز و هایپرسونیک است.
فرمان اجرایی رئیس‌جمهور آمریکا در این زمینه، ادامه‌دهنده ابتکار دفاع راهبردی ریگان خواهد بود که معمولا، از آن به عنوان «جنگ ستارگان» یاد می‌شود. این پروژه جدید منعکس‌کننده نگرانی‌های فزاینده‌ای درباره تلاش رقبای آمریکا برای توسعه و به کارگیری موشک‌ها و تسلیحات پیشرفتهای است که نیازمند به‌کارگیری توانمندی‌های بیشتری توسط سامانه‌های دفاعی است.
نقص‌های احتمالی برنامه جدید آمریکا برای تقویت توانمندی‌های دفاع موشکی
بیزینس اینسایدر در ادامه نوشت: کارشناسان موشکی و تسلیحاتی می‌گویند توانمندی‌های فضایی برای مقابله با این تهدیدات ضرورت دارند. اگرچه، برخی نیز ابراز نگرانی کرده‌اند که این سامانه دفاع موشکی بسیار پرهزینه، از نظر فنی ناکارآمد یا برای موازنه شکننده هسته‌ای ثبات‌زدا باشند.
تهدیدات تحول یافته‌اند؛ روسیه در حال تولید موشک‌های باستیک قاره‌پیما، موشک‌های هایپرسونیک و موشک‌های کروز هسته‌ای است. از سوی دیگر، چین در حال تولید تسلیحات هایپرسونیک است و حتی کره شمالی در حال تولید موشک‌های قاره‌پیمای نوین و دیگر موشک‌های پیشرفته است.
رهگیری موشک‌های هایپرسونیک جدید با سامانه‌های دفاع موشکی قدیمی به دلیل سرعت پایین، مسیر پروازی نامنظم و قدرت مانور این موشک‌ها دشوار است.
اما تهدیدات قدیمی‌تر هم چالش‌هایی واقعی ایجاد می‌کنند که می‌تواند از توانمندی‌های دفاعی آمریکا فراتر رود. موشک‌های مدرن، معمولا، مجهز به فناوری‌های خنثی‌کننده‌ای برای شکست دادن سامانه‌های رهگیری هستند و فقط اندازه برخی زرادخانه‌های رقبا فراتر از چیزی است که سامانه‌های دفاعی آمریکا قادر باشند از عهده آن بر بیایند. به طور مثال، روسیه، تقریبا 1700 سلاح هسته‌ای آماده دارد که هر یک از آنها می‌تواند یک شهر آمریکا را نابود کند.
در یکی از گزارش‌های کمیته موضع دفاعی آمریکا در کنگره آمریکا آمده است که وزارت دفاع این کشور باید بر «ساختارهای حسگر، مرکز فرماندهی و کنترل یکپارچه، سامانه‌های رهگیری، سامانه‌های موشکی کروز و هایپرسونیک و سامانه‌هایث دفاعی منطقه‌ای یا نقطه‌ای» تمرکز کند. همچنین در این گزارش تاکید شده است که وزارت دفاع باید، فورا، توانمندی‌هایی را که به‌کارگیری آنها میسر باشد را پیگیری کند.
کارشناسان مدت‌ها است می‌گویند جنگ‌افزارهای فضایی برای شکست دادن تهدیدهای موشکی در حال دگرگونی ضرورت خواهند داشت. برنامه ترامپ هم به حسگرها و هم سامانه‌های رهگیری فضایی را برای تشخیص فوری پرتاب‌های موشکی و حمله به موشک‌ها از فضا توجه ویژه‌ای دارد.
این رسانه آمریکایی در ادامه گزارش خود آورده است: «رونالد ریگان» رئیس‌جمهور پیشین آمریکا چشم‌اندازی برای برنامه‌ای موشکی داشت که قرار بود شیوه بازدارندگی موشکی را تغییر دهد. ویژگی‌های آن شامل توانمندی‌های زمینی، سامانه‌های حسگر، جنگ‌افزارهای انرژی هدایت‌شده مانند لیزرها، سامانه‌های رهگیری مستقر در فضا و دیگر توانمندی‌ها برای ایجاد تحولی عظیم درحوزه دفاعی در عصر هسته‌ای بود.
ریگان از جامعه علمی آمریکا که تسلیحات هسته‌ای را تولید کرده بود، خواسته بود توانمندی لازم برای منسوخ کردن این تسلیحات را به وجود آورده و اصل ویرانگر بودن متقابل و تضمینی را برچینند.
منتقدان این برنامه دفاعی بلندپروازانه، به تمسخر، این برنامه را «جنگ ستارگان» خوانده و گفتند در بردارنده خطر ثبات‌زدایی از شیوه‌های معمول بازدارندگی و رقم زدن رقابت تسلیحاتی جدید خواهد بود. این برنامه در اوایل دهه ۹۰ میلادی و در پایان جنگ سرد کنار گذاشته شد اما بخش‌هایی از آن در آژانس دفاع موشکی بر جای مانده که بر سامانه دفاعی زمینی میان‌بر نظارت دارد.
ترامپ هنگام امضای فرمان اجرایی مربوط به نسل جدید سامانه دفاع موشکی آمریکا، درباره توانمندی‌های فعلی ابراز نارضایتی کرده و با اشاره به ریگان گفت: رئیس‌جمهور ریگان تلاش کرد یک سامانه دفاعی موثر در قبال حملات هسته‌ای بسازد و با وجود این که این برنامه به پیشرفتهای فنی زیادی منجر شده بود، پیش از آن که اهدافش محقق شود، کنار گذاشته شد.
در پیشنهاد تازه ترامپ، تولید و به‌کارگیری حسگرها و رهگیرهای فضایی، گزینه‌هایی برای خنثی کردن پرتاب هم‌زمان چند موشک پیش از شلیک و خنثی کردن موشک‌ها بدون تخریبشان، تا کنون، جزئیات کمی از آن مشخص شده اما به نظر می‌رسد که این ایده، تا اندازه زیادی بر فضا، فناوری‌های پیشگیرانه و انرژی هدایت‌شده متکی متمرکز باشد. آمریکا نسبت به سال ۱۹۸۰ پیشرفتهای زیادی در زمینه این فناوری‌ها داشته است.
یک سامانه رهگیری فضایی، اساسا، یک پرتابگر موشکی است که در مدار زمین قرار می‌گیرد و سرعت و برد آن متناسب با خنثی کردن موشک‌های بالستیک قاره‌پیما خارج از جو است.
در بخش پایانی این گزارش آمده است: هدف برنامه «گنبد آهنین برای آمریکا» حفاظت از حمله به آمریکا در عین حفظ توانمندی آن برای حمله دوم است، که آمریکا بتواند پس از یک حمله، قدرت هسته‌ای کافی را برای حمله‌ای به منظور بازدارندگی از حمله دشمن در وهله اول، حفظ کند. از این نظر، این سپر دفاعی و شیوه بازدارنده قدیمی، به طور نظری، همکاری می‌کنند.
کارشناسان جامعه کنترل تسلیحاتی معتقدند سامانه دفاعی پیشرفته و بهتر رقبای آمریکا را به ساختن تسلیحات بهتر ترغیب می‌کند. «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه، بارها بر توان جدیدترین سلاح‌های روسیه برای دور زدن سامانه‌های دفاع موشکی فعلی تاکید کرده است. اگرچه، برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند رقبا و دشمنان آمریکا فارغ از آن که آمریکا چه توانمندی‌های دفاعی را به کار ببندد، ابزارهای جدیدی برای به چالش کشیدن قدرت آمریکا می‌سازند.
انتهای پیام
