خاطره‌بازی با سد کرج در سالروز افتتاح آن | عکس های کمتر دیده شده از سد امیر کبیر

همشهری آنلاین، جواد نصرتی: این دیدزدن سد کرج به یک سنت برای مسافران دائمی این جاده تبدیل شده و بچه‌های کرج با ارجاع به رد آبی که در کنار دریاچه در طول این سال‌ها باقی مانده، خودشان را یک‌پا کارشناس‌ مسائل اقلیمی و خشکسالی می‌دانند.

چیزی که اما همه، چه مسافران‌ غریبه و چه مسافران آشنا تأیید می‌کنند، عظمت و شکوه این سد است. سد کرج با نام رسمی امیرکبیر، در چنین روزی در سال۱۳۴۰ افتتاح شد و نخستین سد چندمنظوره ایران است. علاوه بر تامین آب شرب ابرشهر تهران و اطراف، سد کرج اهمیت زیادی هم در تولید انرژی برقابی شهرهای اطراف دارد. کار مطالعات ساخت سد به سال‌های دهه‌۳۰ برمی‌گردد و ابوالحسن ابتهاج، رئیس وقت سازمان برنامه‌ از دعوا بر سر انتخاب پیمانکار آن گفته است؛ گویا ابتدا مجری طرح شرکتی فرانسوی بوده اما در ادامه، پروژه از آنها گرفته شده و به یک شرکت آمریکایی داده شده است.

سد امیرکبیراز نظر فنی بتنی و دوقوسی است و ارتفاع آن از پی ۱۸۰متر و طول تاجش ۳۹۰متر است. مخزنش هم ۲۰۵میلیون مترمکعب گنجایش دارد. اما کمتر کسی وقتی خودش را به دریاچه پشت سد می‌رساند، به این اعداد و ارقام فکر می‌کند. برای چند نسل از تهرانی‌ها و کرجی‌ها و مسافران عبوری، سد کرج یک تفرجگاه سخاوتمند بوده که همه اقشار را مهمان خودش کرده است. از هتل معروف بالای سد با نام واریان گرفته تا بالادست دریاچه که جای مناسبی برای پیک‌نیک است، سد کرج همیشه جایی برای خوش‌گذرانی‌های خانوادگی و دسته‌جمعی بوده است. هتل واریان البته سال‌هاست برای جلوگیری از آلودگی آب سد تعطیل شده است.

در دهه‌های گذشته، اردوگاه تکاوران ارتش هم یکی از جذابیت‌های جنبی کرج بود و عابران، همیشه چند ارتشی غیور را می‌دیدند که از کابل‌های بالای سد آویزان هستند و مانورهای سخت اجرا می‌کنند. این اردوگاه کلاه‌سبزها هم البته سال‌هاست به‌دلیل مشابه تعطیلی هتل واریان، تعطیل شده‌است. در خیلی منابع آمده که به‌خاطر ساخت سد، روستاهای رزکان و واریان زیر آب رفته‌اند اما چیزی که خیلی‌ها نمی‌دانند این است که واریان، همچنان آن سوی دریاچه است و تنها راه رسیدن به آن، یک قایق است که هر کسی نمی‌تواند سوار آن شود مگر اینکه با یکی از محلی‌ها آشنا باشد. مردم روستای رزکان، در همان سال‌هابه جایی در جنوب کرج کوچ داده شدند که حالا رزکان نو خوانده می‌شود. در کنار این محله در ۲دهه اخیر یک محله جدید هم احداث شده که نامش واریان شهر گذاشته شده است.