حضرت زینب کبری(س) هیچ گاه چیزی از امروز برای فردای خود ذخیره نکردند/ حضرت شرایط «بحران» را به «فرصت» تبدیل کردند/ زینب(س) در عرصه «روشنگری» بی نظیر بودند/ مدیریت بحران حضرت زینب(س) الگویی برای مسئولان امروز باشد؛ حجت الاسلام و المسلمین سالار در گفت وگو با شفقنا

شفقنا- مدیر موسسه بین المللی فرهنگ و معارف اهل بیت(ع)، مدیریت بی بدیل سیاسی و مذهبی حضرت زینب(س) در همه مقاطع زندگیشان و خصوصاً در بحرانی ترین لحظات دوران اسارت آل الله بود که به خوبی و شایستگی اوضاع را مدیریت کردند و آن بحران را تبدیل به یک فرصت کردند، این امر می تواند الگوی بسیار خوب و مناسبی برای مدیران جامعه امروز و مردم مقاوم فلسطین، غزه و لبنان باشد.

حجت الاسلام و المسلمین سالار در گفت وگو با شفقنا درباره سیره اخلاقی حضرت زینب(س) بیان کرد: مرحوم ممقانی می گویند: حضرت زینب(س) دارای خلق و خو و صفات پسندیده و برجسته ای است که هیچ کسی پس از مادرشان آن را به دست نیاورده و به آن مقام و مرتبه والا نرسیده است، تا جایی که می توان به آن حضرت، لقب صدیقه صغری(س) داد چرا که این عنوان و مقام شایسته و برازنده ایشان است.

وی ادامه داد: زینب کبری(س) در عفاف و حجاب، صبر و مقاومت، قوت قلب، ایمان، تقوا و شجاعت بی نظیر بودند. حضرت زینب کبری(س) در فصاحت و بلاغت چنان بودند که گویا از زبان پدرشان امیرالمومنین علی(ع) سخن می گفتند. این حقیقت را هر کسی که اندکی در خطبه ها و سخنان کوبنده آن حضرت دقت و تأمل کند، می توان درک کند.

سالار با بیان اینکه ابعاد زندگی حضرت زینب(س) سراسر افتخار و حماسی است، گفت: درباره حضرت زینب(س) تاکنون مقالات، کتب و آثار زیادی از نویسندگان مسلمان و حتی غیر مسلمان تألیف و منتشر شده و هرکدام به گوشه ای از زوایای علمی، سیاسی، اجتماعی، عبادی، عرفانی، ساده زیستی، عفت و پاکدامنی، صبر و مقاومت، ایثار و ولایت پذیری از امام و مقتدی خود و سایر ویژگی های حضرت پرداخته اند.

وی اضافه کرد: امام سجاد(ع) درباره عمه اش حضرت زینب(س) می فرمایند: «حضرت زینب کبری(س) هیچ گاه چیزی از امروز برای فردای خود ذخیره نکردند و آنچنان به عبادت مشغول بودند که به عابده آل علی شهرت یافته بودند. حضرت زینب(س) در عرصه های عبودیت و بندگی خدا الگو و نمونه بودند و با الهام از سیره جد بزرگوار و پدر و مادر بزرگوارشان تسلیم رضای خدا بودند و به عبادت و راز و نیاز الهی اشتغال می ورزیدند. از امام زین العابدین(ع) هم نقل شده که فرمودند: «عمه ام زینب(س) با وجود همه مصیبت ها و رنج هایی که در مسیرمان به سوی شام رخ داد، حتی یک شب، اقامه نماز شب را ترک نکردند.» این امر نشان دهنده منتهای عبودیت و بندگی حضرت زینب کبری(س) است.

وی ادامه داد: از امام سجاد(ع) در ادامه همین روایت نقل شده که در طول مسیر ما از کوفه به شام عمه ام زینب(س) نماز های واجب و متسحب خود را ایستاده می خواندند و در بعضی از منازل بین راه به خاطر گرسنگی و ضعف شدید، نمازشان را نشسته می خواندند و دلیل آن این بود که به هر یک از اسیران در یک شبانه روز، فقط یک قرص نان می دادند و با این جیره غذایی ناچیز، بچه ها سیر نمی شدند و عمه ام زینب(س) پی در پی غذای خود را به آنان می دادند و به همین دلیل دچار ضعف و گرسنگی شدید شده بودند و مجبور می شدند تا در برخی از منزلگاه ها نمازشان را به صورت نشسته اقامه کنند.

رایزن اسبق سوریه و لبنان اظهار داشت: عشق حضرت زینب(س) به پروردگار به اندازه ای بود که وقتی اباعبدالله الحسین(ع) برای آخرین وداع با اهل بیت عصمت و طهارت(ع) به خیمه گاه آمدند، زینب(س) را مخاطب خود قرار دادند و فرمودند: «خواهرم مرا در نماز شب فراموشن نکن.» این نکته بسیار مهمی است که یک امام و برادر بزرگواری مثل امام حسین(ع) از خواهر خودشان چنین بخواهند.

سالار به دیگر ویژگی های حضرت زینب(س) اشاره و عنوان کرد: از دیگر ویژگی های برجسته حضرت زینب(س) جایگاه علمی و مراتب فضل و دانش ایشان است؛ سخنی که امام زین العابدین(ع) درباره آن حضرت دارند و لقب محدثه که به بانوی فداکار زینب کبری(س) دادند، بیانگر مراتب کمال علم و دانش و بصیرت قبیله بنی هاشم است که امام سجاد(ع) به ایشان فرمودند: «ای زینب(س) تو عالمی هستی که نزد کسی تعلیم ندیده ای و دانایی هستی که نزد کسی چیزی نیاموختی.»

وی افزود: حضرت زینب(س) در کودکی حافظ قرآن بود و ایشان بسیاری از روایات و احادیث نبوی را حفظ بودند و در سنین طفولیت با صحبت و سخنرانی های گیرا و پر جاذبه خود همگان را به تعجب و شگفتی وا می داشتند. حضرت زینب(س) در مدینه جلسات خاصی برای تفسیر قرآن ویژه بانوان تشکیل داده بودند و به تربیت و آموزش کودکان، نوجوانان و زنان می پرداختند. ایشان یکی از راویان حدیث هم هستند که زینب کبری(س) روایات زیادی را از مادرشان فاطمه زهرا(س) و برادرشان امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نقل کرده و در مدینه منوره وقتی تشریف داشتند، به نیابت از امام حسین(ع) و امام زین العابدین(ع) به مسایل شرعی مردم پاسخ می دادند و شیعیان و پیروان اهل بیت(ع) در مسایل دینی به او مراجعه می کردند و همواره از ایشان بهره می جستند.

وی گفت: فعالیت های علمی و آموزشی حضرت زینب(س) به قدری مورد استقبال مردم قرار گرفته بود که فرماندار آن زمان مدینه، خیلی احساس خطر کرد و ایشان را به خاطر فعالیت های علمی، آموزشی و تربیتی تبعید کرد و نتوانستند او را تحمل کنند و آن مکتب آموزش که ایشان به پا کرده بود و مکتبی که برای پرورش جوانان، نوجوانان و زنان بود را ببینند و مجبور شدند که ایشان را از مدینه تبعید کنند. خطبه های کوبنده ای که آن حضرت در کوفه داشتند و سخنرانی های با صلابتی که در مقابل ابن زیاد در کاخ یزیدبن معاویه داشتند، همه اینها بیانگر فصاحت علوی و بلاغت مرتضوی و توان علمی و خردورزی و استعددهای گرانسنگی است که خداوند متعال به این بانوی مکرمه الهام نموده بود.

سالار به مهم ترین ویژگی حضرت زینب کبری(س) اشاره و بیان کرد: حضرت زینب(س) برای مدیران و مسئولان، الگوی موفق و مهمی است چرا که مدیریت حضرت زینب کبری(س) در اوضاع و شرایط بسیار سخت و بحرانی بود. در حال حاضر مدیریت بحران که مطرح است، اگر بخواهیم با توجه به سیره ای که حضرت زینب(س) داشتند، ایشان بسیار خوب در بحران مدیریت کردند و آن مدیریت بی بدیل سیاسی و مذهبی حضرت زینب(س) در همه مقاطع زندگیشان قبل یا پس از نهضت عاشورای امام حسین(ع)، در هنگامه اوج مصیبت های سخت و غیر تحمل واقعه عاشورا و خصوصاً در بحرانی ترین لحظات دوران اسارت آل الله بود که به خوبی و شایستگی اوضاع را مدیریت کردند و آن بحران را تبدیل به یک فرصت کردند، این امر می تواند الگوی بسیار خوب و مناسبی برای مدیران جامعه ما باشد.

وی ادامه داد: حضور حضرت زینب(س) در صحنه های گوناگون سیاسی و اجتماعی و روشنگری های این بانوی قهرمان و فداکار پس از واقعه خونین عاشورا که پیام شهادت حسین بن علی(ع) و درس های امام حسین(ع) و شهدای کربلا را به خوبی ادا کرد و جانانه اجازه ندادند که حقانیت اهل بیت(ع) و خون های پاک امام و یاران با وفای ایشان در برابر ظلم و جور یزیدان ضایع شود، این نشر مهم و اساسی که در ارتباط با پیام این شهدا بود، برعهده حضرت زینب(س) بود و به خوبی آن را ادا کردند. همچنین پاسداری از جان امام معصوم، برادر بزرگوارشان امام حسین(ع) و همه عزیزان، همه اینها الگوی شایسته ای برای همه جهانیان و آزادی خواهان دنیاست. اصولاً نهضت امام حسین(ع) نهضت فراملی و فرا مذهبی، فرا فرقه ای و فرا تاریخی و یک نهضت جهانی است؛ نهضتی که دنیا در برابر آن خاضع است. شاعر آیینی زیبا گفت: «سر نی در نینوا می ماند اگر زینب نبود * کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود»

وی اظهار کرد: حضرت زینب(س) همه سختی ها و مرامت ها را به جان خود خرید و  این همه غم و مصیبت را متحمل شد، زینبی که از خانواده شهداست و خود شهید زاده است، همه داغ های عزیزان و مصیبت ها را تحمل کرد، ولی حاضر نشد که عفاف و حجابش خدشه دار شود و تحت هیچ شرایطی حاضر نشد در معرض دید بیگانگان قرار بگیرد، حتی در مجالس مغرورانه ای که یزید تکیه زده بود، عفاف خود را حفظ کرد. حضرت در بحرانی ترین لحظات منادی عفاف، وقار و متانت بودند.

وی افزود: فردی به نام «یحیی مازنی» می گوید که من در مدینه مدت زیادی در همسایگی حضرت علی(ع) بودم و زندگی می کردم و خانه ام نزدیک همسایگی حضرت علی بود اما در این مدت به خدا قسم، هرگز زینب را ندیدم و حتی صدای او را هم نشنیدم. یعنی حضرت انقدر به عفاف و حجاب وفادار بود. زینب کبری الگوی مقاومت، عزت و اقتدار و افتخار مکتبی است که در آن مکتب پرورش یافته و به او آموخته اند که شهادت و کشته شدن در راه خدا قله رفیع جمال و زیبایی است که خودشان فرمودند: «ما رأیتُ الّا جمیلاً».

سالار بیان کرد: علاوه بر نویسندگان و پژوهشگران مسلمان، برخی از افراد غیر مسلمان هم درباره زوایای زندگی حضرت زینب کبری(س) مقالات و آثاری را خلق کردند، از جمله استاد آنتوان بارا مدتی در مجمع اهل بیت(ع) با ایشان ارتباط داشتیم و گاهی مطالبی را برای ایشان می فرستادیم، ایشان نویسنده و پژوهشگر مسیحی سوری تبار است که اکنون مقیم کشور کویت است، یک مسیحی مومن و دوستدار اهل بیت(ع) هستند. ایشان قبلاً کتابی را تحت عنوان «الحسین فی الفکر المسیحی – حسین در اندیشه مسیحیت» نوشته بود که این کتاب در سال 1387 از زبان عربی به فارسی ترجمه و منتشر شده است. ایشان با توجه به عشق و علاقه ای که به سیره حضرت زینب کبری(س) داشتند، کتاب دیگری را به نام «زینب صرخة أکملت مسیرة» تألیف کرده که کتاب ایشان به زبان عربی است و تحت عنوان «زینب، فریاد فرمند» به فارسی ترجمه شده است.

این نویسنده مسیحی در مقدمه کتاب «زینب، فریاد فرمند» درباره عظمت و جایگاه حضرت زینب(س) می نویسد: «من در طول 25 سالی که به بررسی و مطالعه زندگی این بانوی ارجمند اشتغال داشته ام، در تمام دوران زندگی او و همه اعمال و رفتارش جز سعی و تلاش برای استقرار حق و عدالت ندیده ام. همه رفتارها و موضع گیری های بانو زینب(س) از دوران کودکی تا پایان عمر، چه در سطح خانوادگی و چه در مبارزه عقیدتی و اجتماعی، نمونه های برجسته ای از ایثار و فداکاری است. از خودم می پرسم چرا نگارش این کتاب این همه به طول انجامید؟ – 25 سال طول کشید تا این کتاب را منتشر کرد-  آنگاه به خودم جواب می دهم که بررسی همه ابعاد شخصیت حضرت زینب(س) و احاطه به همه موضع گیری ها و نقش سازنده ایشان در حرکت انقلابی برادرشان از توانایی های من بیشتر است، سیره و راه و رسم زیبا و عطر آمیز این بانوی بزرگ چنان گسترده و بی نهایت است که هر پژوهشگری در برابر شخصیت والای او احساس عجز و ناتوانی می کند.»

وی گفت: تحولاتی را امروز شاهدیم که اسرائیل غاصب به طرز وحشیانه ای کودکان، زنان و مردان را به خاک و خون می کشاند و در غزه و لبنان جنایت می کند، نقش آفرینی تأثیرگذار زینب کبری(س) در کربلا می تواند یک الگوی شایسته ای برای زنان و مردان شجاع و فداکار فلسطینی و لبنانی باشد که علی رغم ددمنشی ها و جنایت های وحشیانه رژیم صهیونیستی، جانانه و زینب گونه مقاومت می کنند و بدون هیچ ترس و هراسی، با از دست دادن فرزندان، پدران، مادران و بهترین عزیزان خودشان در برابر بمباران های وحشتناک رژیم آدمکش اسرائیل قهرمانانه ایستاده اند و از شرف، ناموس و وطن اشغال شده خود دفاع می کنند.

سالار در پایان تأکید کرد: چه الگویی بهتر از حضرت زینب(س) برای زنان و مردان غزه و لبنان می تواند باشد؛ البته که همه ما وظیفه داریم صدای مظلومیت آنها و پیام مقاومت زنان، مردان و کودکان را در جبهه مقاومت به گوش مردم آزاده سراسر جهان برسانیم و از هرگونه کمک و حمایت مادی و معنوی در این موقعیت حساس به مردم مظلوم و بی پناه فلسطین و لبنان دریغ نکنیم.